yatkil dravyaguNaparyAyasvabhAvenArhato gnAnAdAtmanastathAgnAnan mohakShapaNopAyatven prAk pratipannan, tat khalUpAyAntaramidamapekShate . idan hi vihitaprathamabhUmikAsankramaNasya sarvagnopagna- tayA sarvatopyabAdhitan shAbdan pramANamAkramya krIDatastatsanskArasphu TIkRutavishiShTasamvedan- shaktisampada sahRudayahRudayAnandodbhedadAyinA pratyakSheNAnyen vA tadavirodhinA pramANajAten rAgadveShau cha gnAyete vivekibhi, tatastatparignAnAnantaramev nirvikArasvashuddhAtmabhAvanayA rAgadveShamohA nihantavyA iti sUtrArtha ..85.. ath dravyaguNaparyAyaparignAnAbhAve moho bhavatIti yaduktan pUrvan tadarthamAgamAbhyAsan kArayati . athavA dravyaguNaparyAyatvairarhatparignAnAdAtmaparignAnan bhavatIti yaduktan tadAtmaparignAnamimamAgamAbhyAsamapekShat iti pAtanikAdvayan manasi dhRutvA sUtramidan pratipAdayati — jiNasatthAdo aTThe pachchakkhAdIhin bujjhado NiyamA jinashAstrAtsakAshAchchhuddhAtmAdipadArthAn pratyakShAdi-
anvayArtha : — [jinashAstrAt ] jinashAstra dvArA [pratyakShAdibhi ] pratyakShAdi pramANonse [arthAn ] padArthonko [budhyamAnasya ] jAnanevAleke [niyamAt ] niyamase [mohopachaya ] samyak prakArase adhyayan karanA chAhiye ..86..
TIkA : — dravya -guN -paryAyasvabhAvase arhantake gnAn dvArA AtmAkA us prakArakA gnAn mohakShayake upAyake rUpamen pahale (80vIn gAthAmen) pratipAdit kiyA gayA thA, vah vAstavamen is (nimnalikhit) upAyAntarakI apekShA rakhatA hai . (vah upAyAntar kyA hai so kahA jAtA hai) : —
jisane pratham bhUmikAmen gaman kiyA hai aise jIvako, jo 2sarvagnopagna honese sarva prakArase abAdhit hai aise shAbda pramANako (-dravya shrutapramANako) prApta karake krIDA karane par, usake sanskArase vishiShTa 3samvedanashaktirUp sampadA pragaT karane par, 4sahRudayajanonke hRudayako AnandakA 5udbhed denevAle pratyakSha pramANase athavA 6usase aviruddha anya pramANasamUhase
1mohopachay [kShIyate ] kShay ho jAtA hai [tasmAt ] isaliye [shAstran ] shAstrakA [samadhyetavyam ]
1. mohopachay = mohakA upachay . (upachay = sanchay; samUh)
2. sarvagnopagna = sarvagna dvArA svayam jAnA huA (aur kahA huA) . 3. samvedan = gnAn .
4. sahRuday = bhAvuk; shAstramen jis samay jis bhAvakA prasang hoy us bhAvako hRudayamen grahaN karanevAlA; budh; panDit .
5. udbhed = sphu raN; pragaTatA; phu vArA . 6. usase = pratyakSha pramANase .