Pravachansar-Hindi (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 168 of 513
PDF/HTML Page 201 of 546

 

background image
ye khalu jIvapudgalAtmakamasamAnajAtIyadravyaparyAyan sakalAvidyAnAmekamUlamupagatA
yathoditAtmasvabhAvasambhAvanaklIbA tasminnevAshaktimupavrajanti, te khalUchchhalitanirargalaikAnta-
dRuShTayo manuShya evAhameSh mamaivaitanmanuShyasharIramityahankAramamakArAbhyAn vipralabhyamAnA avichalit-
chetanAvilAsamAtrAdAtmavyavahArAt
prachyutya kroDIkRutasamastakriyAkuTumbakan manuShyavyavahAramAshritya
rajyanto dviShantashcha paradravyeN karmaNA sangatatvAtparasamayA jAyante .
ye tu punarasankIrNa -dravyaguNaparyAyasusthitan bhagavantamAtmana svabhAvan
sakalavidyAnAmekamUlamupagamya yathoditAtmasvabhAvasambhAvanasamarthatayA paryAyamAtrAshakti-
dravyaguNaparyAyaparignAnamUDhA athavA nArakAdiparyAyarUpo na bhavAmyahamiti bhedavignAnamUDhAshcha parasamayA
mithyAdRuShTayo bhavantIti
. tasmAdiyan pArameshvarI dravyaguNaparyAyavyAkhyA samIchInA bhadrA bhavatItyabhi-
prAya ..93.. ath prasangAyAtAn parasamayasvasamayavyavasthAn kathayatije pajjaesu NiradA jIvA ye paryAyeShu
168pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-
TIkA :jo jIv pudgalAtmak asamAnajAtIy dravyaparyAyakAjo ki sakal
avidyAonkA ek mUl hai usakAAshray karate hue 1yathokta AtmasvabhAvakI 2sambhAvanA
karanemen napunsak honese usImen bal dhAraN karate hain (arthAt un asamAnajAtIy dravya -paryAyonke
prati hI balavAn hain ), ve
jinakI 3nirargal ekAntadRuShTi uchhalatI hai aise‘yah main manuShya
hI hUn, merA hI yah manuShya sharIr hai’ isaprakAr ahankAr -mamakArase ThagAye jAte huye,
avichalitachetanAvilAsamAtra
4AtmavyavahArase chyut hokar, jisamen samasta kriyAkalApako
chhAtIse lagAyA jAtA hai aise 5manuShyavyavahArakA Ashray karake rAgI -dveShI hote hue par dravyarUp
karmake sAth sangatatAke kAraN (-paradravyarUp karmake sAth yukta ho jAnese) vAstavamen 6parasamay
hote hain arthAt parasamayarUp pariNamit hote hain .
aur jo 7asankIrNa dravya guN -paryAyonse susthit bhagavAn AtmAke svabhAvakAjo
ki sakal vidyAonkA ek mUl hai usakAAshray karake yathokta AtmasvabhAvakI
sambhAvanAmen samartha honese paryAyamAtra pratike balako dUr karake AtmAke svabhAvamen hI sthiti karate
1. yathokta = pUrva gAthAmen kahA jaisA . 2. sambhAvanA = sanchetan; anubhav; mAnyatA; Adar .
3. nirargal = ankush binA kI; behad (jo manuShyAdi paryAyamen lIn hain, ve behad ekAntadRuShTirUp hai .)
4. AtmavyavahAr = AtmArUp vartan, AtmArUp kArya, AtmArUp vyApAr .
5. manuShyavyavahAr = manuShyarUp vartan (main manuShya hI hUn . aisI mAnyatApUrvak vartan) .
6. jo jIv parake sAth ekatvakI mAnyatApUrvak yukta hotA hai, use parasamay kahate hain .
7. asankIrNa = ekamek nahIn aise; spaShTatayA bhinna [bhagavAn AtmasvabhAv spaShTa bhinna -parake sAth ekamek
aise dravyaguNaparyAyonse susthit hai ] .