Pravachansar-Hindi (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 176 of 513
PDF/HTML Page 209 of 546

 

background image
pravartamAnapravRuttiyuktasya dravyAstitven niShpAditaniShpattiyuktairguNai paryAyaishcha yadastitvan dravyasya sa
svabhAva
. yathA vA dravyeN vA kShetreN vA kAlen vA bhAven vA pItatAdiguNebhya
kuNDalAdiparyAyebhyashcha pRuthaganupalabhyamAnasya kartRukaraNAdhik raNarUpeN kArtasvarasvarUpamupAdAy
pravartamAnapravRuttiyuktai pItatAdiguNai kuNDalAdiparyAyaishcha niShpAditaniShpattiyuktasya kArtasvarasya
mUlasAdhanatayA tairniShpAditan yadastitvan sa svabhAva, tathA dravyeN vA kShetreN vA kAlen
vA bhAven vA guNebhya paryAyebhyashcha pRuthaganupalabhyamAnasya kartRukaraNAdhikaraNarUpeN
shuddhAtmadravyAstitven cha guNaparyAyotpAdavyayadhrauvyAstitvan sAdhyat iti . tadyathAyathA svakIy-
dravyakShetrakAlabhAvai suvarNAdabhinnAnAn pItatvAdiguNakuNDalAdiparyAyANAn sambandhi yadastitvan sa ev
suvarNasya sadbhAva, tathA svakIyadravyakShetrakAlabhAvai paramAtmadravyAdabhinnAnAn kevalagnAnAdiguNakinchidUn-

charamasharIrAkArAdiparyAyANAn sambandhi yadastitvan sa ev muktAtmadravyasya sadbhAva
. yathA svakIy-
dravyakShetrakAlabhAvai pItatvAdiguNakuNDalAdiparyAyebhya sakAshAdabhinnasya suvarNasya sambandhi yadastitvan sa
1. jo = jo suvarNa .
2. unase = pItatvAdi guNon aur kuNDalAdi paryAyonse . (suvarNakA astitva niShpanna honemen, upajanemen, yA
siddha honemen mUlasAdhan pItatvAdi guN aur kuNDalAdi paryAyen hain .)
176pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-
svarUpako dhAraN karake pravartamAn dravyake astitvase jinakI utpatti hotI hai,aise guNon aur
paryAyonse jo dravyakA astitva hai, vah svabhAv hai . (dravyase, kShetrase, kAlase yA bhAvase suvarNase
bhinna na dikhAI denevAle pItatvAdik aur kuNDalAdikakA astitva vah suvarNakA hI astitva
hai, kyonki pItatvAdikake aur kuNDalAdikake svarUpako suvarNa hI dhAraN karatA hai, isaliye
suvarNake astitvase hI pItatvAdikakI aur kuNDalAdikakI niShpatti
siddhahotI hai; suvarNa
na ho to pItatvAdik aur kuNDalAdik bhI na hon, isIprakAr dravyase, kShetrase, kAlase yA bhAvase
dravyase bhinna nahIn dikhAI denevAle guNon aur paryAyonkA astitva vah dravyakA hI astitva hai,
kyonki guNon aur paryAyonke svarUpako dravya hI dhAraN karatA hai, isaliye dravyake astitvase
hI guNonkI aur paryAyonkI niShpatti hotI hai, dravya na ho to guN aur paryAyen bhI na hon
. aisA
astitva vah dravyakA svabhAv hai .)
athavA, jaise dravyase, kShetrase, kAlase yA bhAvase 1jo pItatvAdi guNonse aur kuNDalAdi
paryAyonse pRuthak nahIn dikhAI detA; kartA -karaN -adhikaraNarUpase suvarNake svarUpako dhAraN
karake pravartamAn pItatvAdiguNon aur kuNDalAdiparyAyonse jisakI niShpatti hotI hai,
aise
suvarNakA, mUlasAdhanapanese 2unase niShpanna hotA huA, jo astitva hai, vah svabhAv hai; usIprakAr
dravyase, kShetrase, kAlase yA bhAvase guNonse aur paryAyonse jo pRuthak nahIn dikhAI detA, kartA-