Pravachansar-Hindi (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 205 of 513
PDF/HTML Page 238 of 546

 

background image
evottarIyasya guNin iti tayorna pradeshavibhAga, tathA ya ev sattAyA guNasya pradeshAsta ev
dravyasya guNin iti tayorna pradeshavibhAga
. evamapi tayoranyatvamasti tallakShaNasadbhAvAt .
atadbhAvo hyanyatvasya lakShaNan, tattu sattAdravyayorvidyat ev, guNaguNinostadbhAvasyAbhAvAt,
shuklottarIyavadev . tathA hiyathA ya kilaikachakShurindriyaviShayamApadyamAna samastetarendriy-
grAmagocharamatikrAnta shuklo guNo bhavati, na khalu tadakhilendriyagrAmagocharIbhUtamuttarIyan bhavati,
yachcha kilAkhilendriyagrAmagocharIbhUtamuttarIyan bhavati, na khalu sa ekachakShurindriyaviShayamApadyamAna
samastetarendriyagrAmagocharamatikrAnta shuklo guNo bhavatIti tayostadbhAvasyAbhAva; tathA yA
kasmAddheto . bhinnapradeshAbhAvAt . ka yoriv . shuklavastrashuklaguNayoriv . idi sAsaNan hi vIrassa iti
shAsanamupadesh Agneti . kasya . vIrasya vIrAbhidhAnAntimatIrthankaraparamadevasya . aNNattan tathApi
pradeshAbhedepi muktAtmadravyashuddhasattAguNayoranyatvan bhinnatvan bhavati . kathambhUtam . atabbhAvo atadbhAvarUpan
sangnAlakShaNaprayojanAdibhedasvabhAvam . yathA pradesharUpeNAbhedastathA sangnAdilakShaNarUpeNApyabhedo bhavatu, ko
doSh iti chet . naivam . Na tabbhavan hodi tanmuktAtmadravyan shuddhAtmasattAguNen sah pradeshAbhedepi
1. atadbhAv = (kathanchit) usakA na honA; (kathanchit) usarUp na honA (kathanchit) atadrUpatA . dravya
kathanchit sattAsvarUpase nahIn hai aur sattA kathanchit dravyarUpase nahIn hai, isaliye unake atadbhAv hai .
2. tadbhAv = usakA honA, usarUp honA, tadrUpatA .
3. sattA dravyake Ashrayase rahatI hai, dravyako kisIkA Ashray nahIn hai . [jaise ghaDemen ghI rahatA hai, usIprakAr
dravyamen sattA nahIn rahatI (kyonki ghaDemen aur ghImen to pradeshabhed hai) kintu jaise Amamen varNa gandhAdi hain
usIprakAr dravyamen sattA hai
. ]
kahAnajainashAstramAlA ]
gneyatattva -pragnApan
205
hI vastrakeguNIkehain, isaliye unamen pradeshabhed nahIn hai; isIprakAr jo sattAkeguNakepradesh
hain ve hI dravyakeguNIkehain, isaliye unamen pradeshabhed nahIn hai .
aisA hone par bhI unamen (-sattA aur dravyamen) anyatva hai, kyonki (unamen) anyatvake
lakShaNakA sadbhAv hai . 1atadbhAv anyatvakA lakShaN hai . vah to sattA aur dravyake hai hI,
kyonki guN aur guNIke 2tadbhAvakA abhAv hotA haishuklatva aur vastrakI bhAnti . vah
is prakAr hai ki :jaise ek chakShuindriyake viShayamen AnevAlA aur anya sab indriyonke
samUhako gochar na honevAlA shuklatva guN hai vah samasta indriy samUhako gochar honevAlA aisA
vastra nahIn hai; aur jo samasta indriyasamUhako gochar honevAlA vastra hai vah ek chakShuindriyake
viShayamen AnevAlA tathA anya samasta indriyonke samUhako gochar na honevAlA aisA shuklatva
guN nahIn hai, isaliye unake tadbhAvakA abhAv hai; isIprakAr,
3kisIke Ashray rahanevAlI,