Pravachansar-Hindi (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 205 of 513
PDF/HTML Page 238 of 546

 

kahAnajainashAstramAlA ]
gneyatattva -pragnApan
205

evottarIyasya guNin iti tayorna pradeshavibhAga, tathA ya ev sattAyA guNasya pradeshAsta ev dravyasya guNin iti tayorna pradeshavibhAga . evamapi tayoranyatvamasti tallakShaNasadbhAvAt . atadbhAvo hyanyatvasya lakShaNan, tattu sattAdravyayorvidyat ev, guNaguNinostadbhAvasyAbhAvAt, shuklottarIyavadev . tathA hiyathA ya kilaikachakShurindriyaviShayamApadyamAna samastetarendriy- grAmagocharamatikrAnta shuklo guNo bhavati, na khalu tadakhilendriyagrAmagocharIbhUtamuttarIyan bhavati, yachcha kilAkhilendriyagrAmagocharIbhUtamuttarIyan bhavati, na khalu sa ekachakShurindriyaviShayamApadyamAna samastetarendriyagrAmagocharamatikrAnta shuklo guNo bhavatIti tayostadbhAvasyAbhAva; tathA yA kasmAddheto . bhinnapradeshAbhAvAt . ka yoriv . shuklavastrashuklaguNayoriv . idi sAsaNan hi vIrassa iti shAsanamupadesh Agneti . kasya . vIrasya vIrAbhidhAnAntimatIrthankaraparamadevasya . aNNattan tathApi pradeshAbhedepi muktAtmadravyashuddhasattAguNayoranyatvan bhinnatvan bhavati . kathambhUtam . atabbhAvo atadbhAvarUpan sangnAlakShaNaprayojanAdibhedasvabhAvam . yathA pradesharUpeNAbhedastathA sangnAdilakShaNarUpeNApyabhedo bhavatu, ko doSh iti chet . naivam . Na tabbhavan hodi tanmuktAtmadravyan shuddhAtmasattAguNen sah pradeshAbhedepi hI vastrakeguNIkehain, isaliye unamen pradeshabhed nahIn hai; isIprakAr jo sattAkeguNakepradesh hain ve hI dravyakeguNIkehain, isaliye unamen pradeshabhed nahIn hai .

aisA hone par bhI unamen (-sattA aur dravyamen) anyatva hai, kyonki (unamen) anyatvake lakShaNakA sadbhAv hai . 1atadbhAv anyatvakA lakShaN hai . vah to sattA aur dravyake hai hI, kyonki guN aur guNIke 2tadbhAvakA abhAv hotA haishuklatva aur vastrakI bhAnti . vah is prakAr hai ki :jaise ek chakShuindriyake viShayamen AnevAlA aur anya sab indriyonke samUhako gochar na honevAlA shuklatva guN hai vah samasta indriy samUhako gochar honevAlA aisA vastra nahIn hai; aur jo samasta indriyasamUhako gochar honevAlA vastra hai vah ek chakShuindriyake viShayamen AnevAlA tathA anya samasta indriyonke samUhako gochar na honevAlA aisA shuklatva guN nahIn hai, isaliye unake tadbhAvakA abhAv hai; isIprakAr, 3kisIke Ashray rahanevAlI,

1. atadbhAv = (kathanchit) usakA na honA; (kathanchit) usarUp na honA (kathanchit) atadrUpatA . dravya kathanchit sattAsvarUpase nahIn hai aur sattA kathanchit dravyarUpase nahIn hai, isaliye unake atadbhAv hai .

2. tadbhAv = usakA honA, usarUp honA, tadrUpatA .

3. sattA dravyake Ashrayase rahatI hai, dravyako kisIkA Ashray nahIn hai . [jaise ghaDemen ghI rahatA hai, usIprakAr dravyamen sattA nahIn rahatI (kyonki ghaDemen aur ghImen to pradeshabhed hai) kintu jaise Amamen varNa gandhAdi hain
usIprakAr dravyamen sattA hai
. ]