sankhyeyapradeshaprastArarUpatvAdadharmasya, sarvavyApyanantapradeshaprastArarUpatvAdAkAshasya cha pradeshavattvam . kAlANostu dravyeN pradeshamAtratvAtparyAyeN tu parasparasamparkAsambhavAdapradeshatvamevAsti . tata kAladravyamapradeshan, sheShadravyANi pradeshavanti ..135..
logAlogesu Nabho dhammAdhammehin Adado logo .
dharmAdharmayo punaravasthitarUpeN lokAkAshapramitAsankhyeyapradeshatvam . skandhAkArapariNatapudgalAnAn tu sankhyeyAsankhyeyAnantapradeshatvam . kintu pudgalavyAkhyAne pradeshashabden paramANavo grAhyA, na cha kShetra- pradeshA . kasmAt . pudgalAnAmanantapradeshakShetrevasthAnAbhAvAditi . paramANorvyaktirUpeNaikapradeshatvan shaktirUpeNopachAreN bahupradeshatvan cha . AkAshasyAnantA iti . Natthi pades tti kAlassa na santi pradeshA iti kAlasya . kasmAt . dravyarUpeNaikapradeshatvAt, parasparabandhAbhAvAtparyAyarUpeNApIti ..135.. ath tamevArthan draDhayati —
pradeshonke prastArarUp honese adharma pradeshavAn hai; aur sarvavyApI anantapradeshonke prastArarUp honese AkAsh pradeshavAn hai . kAlANu to dravyase pradeshamAtra honese aur paryAyase paraspar samparka na honese apradeshI hI hai . isaliye kAladravya apradeshI hai aur sheSh dravya pradeshavAn hain ..135.. ab, yah batalAte hain ki pradeshI aur apradeshI dravya kahAn rahate hain : —
anvayArtha : — [nabha ] AkAsh [lokAlokayo ] lokAlokamen hai, [loka ] lok [dharmAdharmAbhyAm Atata ] dharma aur adharmase vyApta hai, [sheShau pratItya ] sheSh do dravyonkA Ashray lekar [kAla ] kAl hai, [puna ] aur [sheShau ] sheSh do dravya [jIvA pudgalA ] jIv aur pudgal hain ..136..
loke aloke Abh, lok adharma -dharmathI vyApta chhe, chhe sheSh -Ashrit kAL, ne jIv -pudgalo te sheSh chhe. 136.
268pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-