દુઃખપરિમોક્ષં ક્ષિપ્રમેવાપ્નોતિ, નાપરો વ્યાપારઃ કરવાલપાણિરિવ . અત એવ સર્વારમ્ભેણ મોહ- ક્ષપણાય પુરુષકારે નિષીદામિ ..૮૮..
નિશ્ચયસમ્યક્ત્વજ્ઞાનદ્વયાવિનાભૂતં વીતરાગચારિત્રસંજ્ઞં નિશિતખઙ્ગં ય એવ મોહરાગદ્વેષશત્રૂણામુપરિ દૃઢતરં પાતયતિ સ એવ પારમાર્થિકાનાકુલત્વલક્ષણસુખવિલક્ષણાનાં દુઃખાનાં ક્ષયં કરોતીત્યર્થઃ ..૮૮.. એવં દ્રવ્યગુણપર્યાયવિષયે મૂઢત્વનિરાકરણાર્થં ગાથાષટ્કેન તૃતીયજ્ઞાનકણ્ડિકા ગતા . અથ સ્વપરાત્મનોર્ભેદ- જ્ઞાનાત્ મોહક્ષયો ભવતીતિ પ્રજ્ઞાપયતિ — ણાણપ્પગમપ્પાણં પરં ચ દવ્વત્તણાહિસંબદ્ધં જાણદિ જદિ જ્ઞાનાત્મક- પરિમુક્ત નહીં કરતા . (જૈસે મનુષ્યકે હાથમેં તીક્ષ્ણ તલવાર હોને પર ભી વહ શત્રુઓં પર અત્યન્ત વેગસે ઉસકા પ્રહાર કરે તભી વહ શત્રુ સમ્બન્ધી દુઃખસે મુક્ત હોતા હૈ અન્યથા નહીં, ઉસીપ્રકાર ઇસ અનાદિ સંસારમેં મહાભાગ્યસે જિનેશ્વરદેવકે ઉપદેશરૂપી તીક્ષ્ણ તલવારકો પ્રાપ્ત કરકે ભી જો જીવ મોહ -રાગ -દ્વેષરૂપી શત્રુઓં પર અતિદૃઢતા પૂર્વક ઉસકા પ્રહાર કરતા હૈ વહી સર્વ દુઃખોંસે મુક્ત હોતા હૈ અન્યથા નહીં) ઇસીલિયે સમ્પૂર્ણ આરમ્ભસે (-પ્રયત્નપૂર્વક) મોહકા ક્ષય કરનેકે લિયે મૈં પુરુષાર્થકા આશ્રય ગ્રહણ કરતા હૂઁ ..૮૮..
અબ, સ્વ -પરકે વિવેકકી (-ભેદજ્ઞાનકી) સિદ્ધિસે હી મોહકા ક્ષય હો સકતા હૈ, ઇસલિયે સ્વ -પરકે વિભાગકી સિદ્ધિકે લિયે પ્રયત્ન કરતે હૈં : —
અન્વયાર્થ : — [યઃ ] જો [નિશ્ચયતઃ ] નિશ્ચયસે [જ્ઞાનાત્મકં આત્માનં ] જ્ઞાનાત્મક ઐસે અપનેકો [ચ ] ઔર [પરં ] પરકો [દ્રવ્યત્વેન અભિસંબદ્ધમ્ ] નિજ નિજ દ્રવ્યત્વસે સંબદ્ધ (-સંયુક્ત) [યદિ જાનાતિ ] જાનતા હૈ, [સઃ ] વહ [મોહ ક્ષયં કરોતિ ] મોહકા ક્ષય કરતા હૈ ..૮૯..
જે જ્ઞાનરૂપ નિજ આત્મને, પરને વળી નિશ્ચય વડે દ્રવ્યત્વથી સંબદ્ધ જાણે, મોહનો ક્ષય તે કરે. ૮૯.
૧૫૨પ્રવચનસાર[ ભગવાનશ્રીકુંદકુંદ-