Pravachansar-Hindi (Gujarati transliteration). Gnan adhikar Gatha: 21.

< Previous Page   Next Page >


Page 36 of 513
PDF/HTML Page 69 of 546

 

યત એવ શુદ્ધાત્મનો જાતવેદસ ઇવ કાલાયસગોલોત્કૂલિતપુદ્ગલાશેષવિલાસકલ્પો નાસ્તીન્દ્રિયગ્રામસ્તત એવ ઘોરઘનઘાતાભિઘાતપરમ્પરાસ્થાનીયં શરીરગતં સુખદુઃખં ન સ્યાત્ ..૨૦..

અથ જ્ઞાનસ્વરૂપપ્રપંચ સૌખ્યસ્વરૂપપ્રપંચ ચ ક્રમપ્રવૃત્તપ્રબન્ધદ્વયેનાભિદધાતિ . તત્ર કેવલિનોઽતીન્દ્રિયજ્ઞાનપરિણતત્વાત્સર્વં પ્રત્યક્ષં ભવતીતિ વિભાવયતિ પરિણમદો ખલુ ણાણં પચ્ચક્ખા સવ્વદવ્વપજ્જાયા .

સો ણેવ તે વિજાણદિ ઉગ્ગહપુવ્વાહિં કિરિયાહિં ..૨૧.. ચાધ્યાત્મગ્રન્થત્વાન્નોચ્યન્ત ઇતિ . અયમત્ર ભાવાર્થઃઇદં વસ્તુસ્વરૂપમેવ જ્ઞાતવ્યમત્રાગ્રહો ન કર્તવ્યઃ . કસ્માત્ . દુરાગ્રહે સતિ રાગદ્વેષોત્પત્તિર્ભવતિ તતશ્ચ નિર્વિકારચિદાનન્દૈકસ્વભાવપરમાત્મભાવનાવિઘાતો ભવતીતિ ..૨૦.. એવમનન્તજ્ઞાનસુખસ્થાપને પ્રથમગાથા કેવલિભુક્તિનિરાકરણે દ્વિતીયા ચેતિ ગાથાદ્વયં ગતમ્ . ઇતિ સપ્તગાથાભિઃ સ્થલચતુષ્ટયેન સામાન્યેન સર્વજ્ઞસિદ્ધિનામા દ્વિતીયોઽન્તરાધિકારઃ સમાપ્તઃ .. અથ જ્ઞાનપ્રપઞ્ચાભિધાનાન્તરાધિકારે ત્રયસ્ત્રિંશદ્ગાથા ભવન્તિ . તત્રાષ્ટૌ સ્થલાનિ . તેષ્વાદૌ

ટીકા :જૈસે અગ્નિકો લોહપિણ્ડકે તપ્ત પુદ્ગલોંકા સમસ્ત વિલાસ નહીં હૈ (અર્થાત્ અગ્નિ લોહેકે ગોલેકે પુદ્ગલોંકે વિલાસસેઉનકી ક્રિયાસેભિન્ન હૈ) ઉસીપ્રકાર શુદ્ધ આત્માકે (અર્થાત્ કેવલજ્ઞાની ભગવાનકે) ઇન્દ્રિય -સમૂહ નહીં હૈ; ઇસીલિયે જૈસે અગ્નિકો ઘનકે ઘોર આઘાતોંકી પરમ્પરા નહીં હૈ (લોહેકે ગોલેકે સંસર્ગકા અભાવ હોને પર ઘનકે લગાતાર આઘાતોં કી ભયંકર માર અગ્નિપર નહીં પડતી) ઇસીપ્રકાર શુદ્ધ આત્માકે શરીર સમ્બન્ધી સુખ દુઃખ નહીં હૈં .

ભાવાર્થ :કેવલી ભગવાનકે શરીર સમ્બન્ધી ક્ષુધાદિકા દુઃખ યા ભોજનાદિકા સુખ નહીં હોતા ઇસલિયે ઉનકે કવલાહાર નહીં હોતા ..૨૦..

અબ, જ્ઞાનકે સ્વરૂપકા વિસ્તાર ઔર સુખકે સ્વરૂપકા વિસ્તાર ક્રમશઃ પ્રવર્તમાન દો અધિકારોંકે દ્વારા કહતે હૈં . ઇનમેંસે (પ્રથમ) અતીન્દ્રિય જ્ઞાનરૂપ પરિણમિત હોનેસે કેવલી ભગવાનકે સબ પ્રત્યક્ષ હૈ યહ પ્રગટ કરતે હૈં :

પ્રત્યક્ષ છે સૌ દ્રવ્યપર્યય જ્ઞાનપરિણમનારને;
જાણે નહીં તે તેમને અવગ્રહઇહાદિ ક્રિયા વડે.૨૧.

૩૬પ્રવચનસાર[ ભગવાનશ્રીકુંદકુંદ-