યથા ભગવાન્ યુગપત્પરિણતસમસ્તચૈતન્યવિશેષશાલિના કેવલજ્ઞાનેનાનાદિનિધન- નિષ્કારણાસાધારણસ્વસંચેત્યમાનચૈતન્યસામાન્યમહિમ્નશ્ચેતકસ્વભાવેનૈકત્વાત્ કેવલસ્યાત્મન આત્મનાત્મનિ સંચેતનાત્ કેવલી, તથાયં જનોઽપિ ક્રમપરિણમમાણકતિપયચૈતન્યવિશેષ- શાલિના શ્રુતજ્ઞાનેનાનાદિનિધનનિષ્કારણાસાધારણસ્વસંચેત્યમાનચૈતન્યસામાન્યમહિમ્નશ્ચેતક- સ્વભાવેનૈકત્વાત્ કેવલસ્યાત્મન આત્મનાત્મનિ સંચેતનાત્ શ્રુતકેવલી . અલં વિશેષા- કાંક્ષાક્ષોભેણ, સ્વરૂપનિશ્ચલૈરેવાવસ્થીયતે ..૩૩.. વિજાનાતિ વિશેષેણ જાનાતિ વિષયસુખાનન્દવિલક્ષણનિજશુદ્ધાત્મભાવનોત્થપરમાનન્દૈકલક્ષણસુખ- રસાસ્વાદેનાનુભવતિ . કમ્ . અપ્પાણં નિજાત્મદ્રવ્યમ્ . જાણગં જ્ઞાયકં કેવલજ્ઞાનસ્વરૂપમ્ . કેન કૃત્વા . સહાવેણ સમસ્તવિભાવરહિતસ્વસ્વભાવેન . તં સુયકેવલિં તં મહાયોગીન્દ્રં શ્રુતકેવલિનં ભણંતિ કથયન્તિ . કે કર્તારઃ . ઇસિણો ઋષયઃ . કિંવિશિષ્ટાઃ . લોગપ્પદીવયરા લોકપ્રદીપક રા લોકપ્રકાશકા ઇતિ . અતો વિસ્તરઃ ---યુગપત્પરિણતસમસ્તચૈતન્યશાલિના કેવલજ્ઞાનેન અનાદ્યનન્તનિષ્કારણાન્ય- દ્રવ્યાસાધારણસ્વસંવેદ્યમાનપરમચૈતન્યસામાન્યલક્ષણસ્ય પરદ્રવ્યરહિતત્વેન કેવલસ્યાત્મન આત્મનિ સ્વાનુભવનાદ્યથા ભગવાન્ કેવલી ભવતિ, તથાયં ગણધરદેવાદિનિશ્ચયરત્નત્રયારાધકજનોઽપિ
ટીકા : — જૈસે ભગવાન, યુગપત્ પરિણમન કરતે હુએ સમસ્ત ચૈતન્યવિશેષયુક્ત કેવલજ્ઞાનકે દ્વારા, ૧અનાદિનિધન -૨નિષ્કારણ -૩અસાધારણ -૪સ્વસંવેદ્યમાન ચૈતન્યસામાન્ય જિસકી મહિમા હૈ તથા જો ૫ચેતકસ્વભાવસે એકત્વ હોનેસે કેવલ (અકેલા, શુદ્ધ, અખંડ) હૈ ઐસે આત્માકો આત્માસે આત્મામેં અનુભવ કરનેકે કારણ કેવલી હૈં; ઉસીપ્રકાર હમ ભી, ક્રમશઃ પરિણમિત હોતે હુએ કિતને હી ચૈતન્યવિશેષોંસેયુક્ત શ્રુતજ્ઞાનકે દ્વારા, અનાદિનિધન- નિષ્કારણ -અસાધારણ -સ્વસંવેદ્યમાન -ચૈતન્યસામાન્ય જિસકી મહિમા હૈ તથા જો ચેતક સ્વભાવકે દ્વારા એકત્વ હોને સે ૬કેવલ (અકેલા) હૈ ઐસે આત્માકો આત્માસે આત્મામેં અનુભવ કરનેકે કારણ શ્રુતકેવલી હૈં . (ઇસલિયે) વિશેષ આકાંક્ષાકે ક્ષોભસે બસ હો; (હમ તો) સ્વરૂપનિશ્ચલ હી રહતે હૈં .
૧. અનાદિનિધન = અનાદિ -અનન્ત (ચૈતન્યસામાન્ય આદિ તથા અન્ત રહિત હૈ) .
૨. નિષ્કારણ = જિસકા કોઈ કારણ નહીં હૈં ઐસા; સ્વયંસિદ્ધ; સહજ .
૩. અસાધારણ = જો અન્ય કિસી દ્રવ્યમેં ન હો, ઐસા .
૪. સ્વસંવેદ્યમાન = સ્વતઃ હી અનુભવમેં આનેવાલા .
૫. ચેતક = ચેતનેવાલા; દર્શકજ્ઞાયક .
૬. આત્મા નિશ્ચયસે પરદ્રવ્યકે તથા રાગદ્વેષાદિકે સંયોગોં તથા ગુણપર્યાયકે ભેદોંસે રહિત, માત્ર ચેતકસ્વભાવરૂપ હી હૈ, ઇસલિયે વહ પરમાર્થસે કેવલ (અકેલા, શુદ્ધ, અખણ્ડ) હૈ .
૫૬પ્રવચનસાર[ ભગવાનશ્રીકુંદકુંદ-