Pravachansar-Hindi (iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 133 of 513
PDF/HTML Page 166 of 546

 

kahānajainaśāstramālā ]
jñānatattva -prajñāpan
133
evaṁ viditārtho yo dravyeṣu na rāgameti dveṣaṁ vā .
upayogaviśuddhaḥ saḥ kṣapayati dehodbhavaṁ duḥkham ..78..

yo hi nām śubhānāmaśubhānāṁ ca bhāvānāmaviśeṣadarśanen samyakparicchinna- vastusvarūpaḥ svaparavibhāgāvasthiteṣu samagreṣu sasamagraparyāyeṣu dravyeṣu rāgaṁ dveṣaṁ cāśeṣamev parivarjayati sa kilaikāntenopayogaviśuddhatayā parityaktaparadravyālambano‘gnirivāyaḥpiṇḍā- dananuṣṭhitāyaḥsāraḥ pracaṇḍaghanaghātasthānīyaṁ śārīraṁ duḥkhaṁ kṣapayati . tato mamāyamevaikaḥ śaraṇaṁ śuddhopayogaḥ ..78.. duḥkhkṣayāy śuddhopayogānuṣṭhānaṁ svīkarotievaṁ vididattho jo evaṁ cidānandaikasvabhāvaṁ paramātmatattva- mevopādeyamanyadaśeṣaṁ heyamiti heyopādeyaparijñānen viditārthatattvo bhūtvā yaḥ davvesu ṇa rāgamedi dosaṁ vā nijaśuddhātmadravyādanyeṣu śubhāśubhasarvadravyeṣu rāgaṁ dveṣaṁ vā na gacchati uvaogavisuddho so rāgādirahit- śuddhātmānubhūtilakṣaṇen śuddhopayogen viśuddhaḥ san saḥ khavedi dehubbhavaṁ dukkhaṁ taptalohapiṇḍasthānīy- dehādudbhavaṁ anāku latvalakṣaṇapāramārthik sukhādvilakṣaṇaṁ paramāku latvotpādakaṁ lohapiṇḍarahito‘gniriv ghanaghātaparaṁparāsthānīyadeharahito bhūtvā śārīraṁ duḥkhaṁ kṣapayatītyabhiprāyaḥ ..78.. evamupasaṁhārarūpeṇ tr̥tīyasthale gāthādvayaṁ gatam . iti śubhāśubhamūḍhatvanirāsārthaṁ gāthādaśakaparyantaṁ sthalatrayasamudāyen

anvayārtha :[evaṁ ] isaprakār [viditārthaḥ ] vastusvarūpako jānakar [yaḥ ] jo [dravyeṣu ] dravyoṁke prati [rāgaṁ dveṣaṁ vā ] rāg yā dveṣako [na eti ] prāpta nahīṁ hotā, [sa ] vah [upayogaviśuddhaḥ ] upayogaviśuddhaḥ hotā huā [dehodbhavaṁ duḥkhaṁ ] dohotpanna duḥkhakā [kṣapayati ] kṣay karatā hai ..78..

ṭīkā :jo jīv śubh aur aśubh bhāvoṁke aviśeṣadarśanase (-samānatākī śraddhāse) vastusvarūpako samyakprakārase jānatā hai, sva aur par do vibhāgoṁmeṁ rahanevālī, samasta paryāyoṁ sahit samasta dravyoṁke prati rāg aur dveṣako niravaśeṣarūpase choṛatā hai, vah jīv, ekāntase upayogaviśuddha (-sarvathā śuddhopayogī) honese jisane paradravyakā ālamban choṛ diyā hai aisā vartatā huāloheke golemeṁse loheke 1sārakā anusaraṇ na karanevālī agnikī bhān̐tipracaṁḍ ghanake āghāt samān śārīrik duḥkhakā kṣay karatā hai . (jaise agni loheke tapta golemeṁse loheke satvako dhāraṇ nahīṁ karatī isaliye agni par pracaṁḍ ghanake prahār nahīṁ hote, usīprakār paradravyakā ālamban na karanevāle ātmāko śārīrik duḥkhakā vedan nahīṁ hotā .) isaliye yahī ek śuddhopayog merī śaraṇ hai ..78..

1. sār = satva, ghanatā, kaṭhinatā .