evaṁ viditārtho yo dravyeṣu na rāgameti dveṣaṁ vā .
upayogaviśuddhaḥ saḥ kṣapayati dehodbhavaṁ duḥkham ..78..
yo hi nām śubhānāmaśubhānāṁ ca bhāvānāmaviśeṣadarśanen samyakparicchinna-
vastusvarūpaḥ svaparavibhāgāvasthiteṣu samagreṣu sasamagraparyāyeṣu dravyeṣu rāgaṁ dveṣaṁ cāśeṣamev
parivarjayati sa kilaikāntenopayogaviśuddhatayā parityaktaparadravyālambano‘gnirivāyaḥpiṇḍā-
dananuṣṭhitāyaḥsāraḥ pracaṇḍaghanaghātasthānīyaṁ śārīraṁ duḥkhaṁ kṣapayati . tato mamāyamevaikaḥ śaraṇaṁ
śuddhopayogaḥ ..78..
duḥkhkṣayāy śuddhopayogānuṣṭhānaṁ svīkaroti — evaṁ vididattho jo evaṁ cidānandaikasvabhāvaṁ paramātmatattva-
mevopādeyamanyadaśeṣaṁ heyamiti heyopādeyaparijñānen viditārthatattvo bhūtvā yaḥ davvesu ṇa rāgamedi dosaṁ vā
nijaśuddhātmadravyādanyeṣu śubhāśubhasarvadravyeṣu rāgaṁ dveṣaṁ vā na gacchati uvaogavisuddho so rāgādirahit-
śuddhātmānubhūtilakṣaṇen śuddhopayogen viśuddhaḥ san saḥ khavedi dehubbhavaṁ dukkhaṁ taptalohapiṇḍasthānīy-
dehādudbhavaṁ anāku latvalakṣaṇapāramārthik sukhādvilakṣaṇaṁ paramāku latvotpādakaṁ lohapiṇḍarahito‘gniriv
ghanaghātaparaṁparāsthānīyadeharahito bhūtvā śārīraṁ duḥkhaṁ kṣapayatītyabhiprāyaḥ ..78.. evamupasaṁhārarūpeṇ
tr̥tīyasthale gāthādvayaṁ gatam . iti śubhāśubhamūḍhatvanirāsārthaṁ gāthādaśakaparyantaṁ sthalatrayasamudāyen
anvayārtha : — [evaṁ ] isaprakār [viditārthaḥ ] vastusvarūpako jānakar [yaḥ ] jo
[dravyeṣu ] dravyoṁke prati [rāgaṁ dveṣaṁ vā ] rāg yā dveṣako [na eti ] prāpta nahīṁ hotā, [sa ] vah
[upayogaviśuddhaḥ ] upayogaviśuddhaḥ hotā huā [dehodbhavaṁ duḥkhaṁ ] dohotpanna duḥkhakā [kṣapayati ]
kṣay karatā hai ..78..
ṭīkā : — jo jīv śubh aur aśubh bhāvoṁke aviśeṣadarśanase (-samānatākī
śraddhāse) vastusvarūpako samyakprakārase jānatā hai, sva aur par do vibhāgoṁmeṁ rahanevālī, samasta
paryāyoṁ sahit samasta dravyoṁke prati rāg aur dveṣako niravaśeṣarūpase choṛatā hai, vah jīv,
ekāntase upayogaviśuddha (-sarvathā śuddhopayogī) honese jisane paradravyakā ālamban choṛ diyā
hai aisā vartatā huā — loheke golemeṁse loheke 1sārakā anusaraṇ na karanevālī agnikī
bhān̐ti — pracaṁḍ ghanake āghāt samān śārīrik duḥkhakā kṣay karatā hai . (jaise agni loheke
tapta golemeṁse loheke satvako dhāraṇ nahīṁ karatī isaliye agni par pracaṁḍ ghanake prahār nahīṁ
hote, usīprakār paradravyakā ālamban na karanevāle ātmāko śārīrik duḥkhakā vedan nahīṁ
hotā .) isaliye yahī ek śuddhopayog merī śaraṇ hai ..78..
1. sār = satva, ghanatā, kaṭhinatā .
kahānajainaśāstramālā ]
jñānatattva -prajñāpan
133