ubhayorapi niścayenāviśeṣāt . arhato‘pi pākakāṣṭhāgatakārtasvarasyev parispaṣṭamātmarūpaṁ, tatastatparicchede sarvātmaparicchedaḥ . tatrānvayo dravyaṁ, anvayaviśeṣaṇaṁ guṇaḥ, anvayavyatirekāḥ paryāyāḥ . tatra bhagavatyarhati sarvato viśuddhe tribhūmikamapi svamanasā samayamutpaśyati . ath śuddhopayogābhāve yādr̥śaṁ jinasiddhasvarūpaṁ na labhate tamev kathayati —
tavasaṁjamappasiddho samastarāgādiparabhāvecchātyāgen svasvarūpe pratapanaṁ vijayanaṁ tapaḥ, bahiraṅgendriy prāṇasaṁyamabalen svaśuddhātmani saṁyamanātsamarasībhāven pariṇamanaṁ saṁyamaḥ, tābhyāṁ prasiddho jāt utpannastapaḥsaṁyamaprasiddhaḥ, suddho kṣudhādyaṣṭādaśadoṣarahitaḥ, saggāpavaggamaggakaro svargaḥ prasiddhaḥ keval- jñānādyanantacatuṣṭayalakṣaṇo‘pavargo mokṣastayormārgaṁ karotyupadiśati svargāpavargamārgakaraḥ, amarāsuriṁdamahido tatpadābhilāṣibhiramarāsurendrairmahitaḥ pūjito‘marāsurendramahitaḥ, devo so sa evaṁguṇaviśiṣṭo‘rhan devo bhavati . loyasiharattho sa ev bhagavān lokāgraśikharasthaḥ san siddho bhavatīti jinasiddhasvarūpaṁ jñātavyam ..✽5.. ath tamitthaṁbhūtaṁ nirdoṣiparamātmānaṁ ye śraddadhati manyante te‘kṣayasukhaṁ labhanta iti prajñāpayati —
taṁ devadevadevaṁ devadevāḥ saudharmendraprabhr̥tayasteṣāṁ dev ārādhyo devadevadevastaṁ devadevadevaṁ, jadivaravasahaṁ jitendriyatven nijaśuddhātmani yatnaparāste yatayasteṣāṁ varā gaṇadharadevādayastebhyo‘pi vr̥ṣabhaḥ pradhāno yativaravr̥ṣabhastaṁ yativaravr̥ṣabhaṁ, guruṁ tiloyassa anantajñānādiguruguṇaistrailokyasyāpi gurustaṁ trilokaguruṁ, paṇamaṁti je maṇussā tamitthaṁbhūtaṁ bhagavantaṁ ye manuṣyādayo dravyabhāvanamaskārābhyāṁ praṇamantyārādhayanti te sokkhaṁ akkhayaṁ jaṁti te tadārādhanāphalen paraṁparayā‘kṣayānantasaukhyaṁ yānti labhanta iti sūtrārthaḥ ..✽6.. ath ‘cattā pāvāraṁbhaṁ’ ityādisūtreṇ yaduktaṁ śuddhopayogābhāve mohādivināśo na bhavati, mohādi- vah vāstavameṁ ātmāko jānatā hai, kyoṁki donoṁmeṁ niścayase antar nahīṁ hai; aur arahantakā svarūp, antim tāvako prāpta soneke svarūpakī bhān̐ti, parispaṣṭa (-sarvaprakārase spaṣṭa) hai, isaliye usakā jñān honepar sarva ātmākā jñān hotā hai . vahān̐ anvay vah dravya hai, anvayakā viśeṣaṇ vah guṇ hai aur anvayake vyatirek(-bhed) ve paryāyeṁ haiṁ . sarvataḥ viśuddha bhagavān arahaṁtameṁ (-arahaṁtake svarūpakā khyāl karane par) jīv tīnoṁ prakārayukta samayako (-dravyaguṇaparyāyamay nij ātmāko) apane manase jān letā hai — samajh letā hai . yathā ‘yah
136pravacanasār[ bhagavānaśrīkuṁdakuṁd-