Pravachansar-Hindi (iso15919 transliteration). Gatha: 84.

< Previous Page   Next Page >


Page 144 of 513
PDF/HTML Page 177 of 546

 

athāniṣṭakāryakāraṇatvamabhidhāy tribhūmikasyāpi mohasya kṣayamāsūtrayati
moheṇ va rāgeṇ va doseṇ va pariṇadassa jīvassa .
jāyadi viviho baṁdho tamhā te saṁkhavaidavvā ..84..
mohen vā rāgeṇ vā dveṣeṇ vā pariṇatasya jīvasya .
jāyate vividho bandhastasmātte saṁkṣapayitavyāḥ ..84..

evamasya tattvāpratipattinimīlitasya, mohen vā rāgeṇ vā dveṣeṇ vā pariṇatasya, tr̥ṇapaṭalāvacchannagartasaṁgatasya kareṇukuṭṭanīgātrāsaktasya pratidviradadarśanoddhatapravidhāvitasya ca sindhurasyev, bhavati nām nānāvidho bandhaḥ . tato‘mī aniṣṭakāryakāriṇo mumukṣuṇā moharāgadveṣāḥ samyagnirmūlakāṣaṁ kaṣitvā kṣapaṇīyāḥ ..84.. moheṇ va rāgeṇ va doseṇ va pariṇadassa jīvassa moharāgadveṣapariṇatasya mohādirahitaparamātmasvarūp- pariṇaticyutasya bahirmukhajīvasya jāyadi viviho baṁdho śuddhopayogalakṣaṇo bhāvamokṣastadbalen jīv- pradeśakarmapradeśānāmatyantaviśleṣo dravyamokṣaḥ, itthaṁbhūtadravyabhāvamokṣādvilakṣaṇaḥ sarvaprakāropādeyabhūtasvā- bhāvikasukhaviparītasya nārakādiduḥkhasya kāraṇabhūto vividhabandho jāyate . tamhā te saṁkhavaidavvā yato

ab, tīnoṁ prakārake mohako aniṣṭa kāryakā kāraṇ kahakar usakā (-tīn prakārake mohakā) kṣay karaneko sūtra dvārā kahate haiṁ :

anvayārtha :[mohen vā ] moharūp [rāgeṇ vā ] rāgarūp [dveṣeṇ vā ] athavā dveṣarūp [pariṇatasya jīvasya] pariṇamit jīvake [vividhaḥ baṁdhaḥ ] vividh baṁdh [jāyate ] hotā hai; [tasmāt ] isaliye [te ] ve (moh -rāg -dveṣ) [saṁkṣapayitavyāḥ ] sampūrṇatayā kṣay karane yogya haiṁ ..84..

ṭīkā :isaprakār tattva -apratipatti (-vastusvarūpake ajñān) se baṁd hue, moh- rūp -rāgarūp yā dveṣarūp pariṇamit hote hue is jīvakoghāsake ḍherase ḍhan̐ke hue khaḍḍekā saṁg karanevāle hāthīkī bhān̐ti, hathinīrūpī kuṭṭanīke śarīrameṁ āsakta hāthīkī bhān̐ti aur virodhī hāthīko dekhakar, uttejit hokar (usakī or) dauṛate hue hāthīkī bhān̐tivividh prakārakā baṁdh hotā hai; isaliye mumukṣu jīvako aniṣṭa kārya karanevāle is moh, rāg aur dveṣakā yathāvat

re ! moharūp vā rāgarūp vā dveṣapariṇat jīvane vidhavidh thāye baṁdh, tethī sarva te kṣayayogya che . 84.

144pravacanasār[ bhagavānaśrīkuṁdakuṁd-