mūlasādhanatayā tairniṣpāditaṁ yadastitvaṁ sa svabhāvaḥ .
kiṁc — yathā hi dravyeṇ vā kṣetreṇ vā kālen vā bhāven vā kārtasvarā- tpr̥thaganupalabhyamānaiḥ kartr̥karaṇādhikaraṇarūpeṇ kuṇḍalāṁgadapītatādyutpādavyayadhrauvyāṇāṁ svarūp- ev pītatvādiguṇakuṇḍalādiparyāyāṇāṁ svabhāvo bhavati, tathā svakīyadravyakṣetrakālabhāvaiḥ keval- jñānādiguṇakiṁcidūnacaramaśarīrākāraparyāyebhyaḥ sakāśādabhinnasya muktātmadravyasya saṁbandhi yadastitvaṁ sa ev kevalajñānādiguṇakiṁcidūnacaramaśarīrākāraparyāyāṇāṁ svabhāvo jñātavyaḥ . athedānīmutpādavyay- dhrauvyāṇāmapi dravyeṇ sahābhinnāstitvaṁ kathyate . yathā svakīyadravyādicatuṣṭayen suvarṇādabhinnānāṁ kaṭakaparyāyotpādakaṅkaṇaparyāyavināśasuvarṇatvalakṣaṇadhrauvyāṇāṁ saṁbandhi yadastitvaṁ sa ev suvarṇasadbhāvaḥ, karaṇ-1adhikaraṇarūpase dravyake svarūpako dhāraṇ karake pravartamān guṇoṁ aur paryāyoṁse jisakī niṣpatti hotī hai, — aise dravyakā, mūlasādhanapanese unase niṣpanna hotā huā jo astitva hai, vah svabhāv hai . (pītatvādikase aur kuṇḍalādikase bhinna na dikhāī denevāle suvarṇakā astitva vah pītatvādik aur kuṇḍalādikakā hī astitva hai, kyoṁki suvarṇake svarūpako pītatvādik aur kuṇḍalādik hī dhāraṇ karate haiṁ, isaliye pītatvādik aur kuṇḍalādikake astitvase hī suvarṇakī niṣpatti hotī hai, pītatvādik aur kuṇḍalādik na hoṁ to suvarṇa bhī na ho; isīprakār guṇoṁse aur paryāyoṁse bhinna na dikhāī denevāle dravyakā astitva vah guṇoṁ aur paryāyoṁkā hī astitva hai, kyoṁki dravyake svarūpako guṇ aur paryāyeṁ hī dhāraṇ karatī haiṁ isaliye guṇoṁ aur paryāyoṁke astitvase hī dravyakī niṣpatti hotī hai . yadi guṇ aur paryāyeṁ na ho to dravya bhī na ho . aisā astitva vah dravyakā svabhāv hai .)
(jisaprakār dravyakā aur guṇ -paryāyakā ek hī astitva hai aisā suvarṇake dr̥ṣṭānta pūrvak samajhāyā, usīprakār ab suvarṇake dr̥ṣṭānta pūrvak aisā batāyā jā rahā hai ki dravyakā aur utpād -vyay -dhrauvyakā bhī ek hī astitva hai .)
jaise dravyase, kṣetrase, kālase yā bhāvase, suvarṇase 2jo pr̥thak nahīṁ dikhāī dete, kartā -karaṇ-3adhikaraṇarūpase kuṇḍalādi utpādoṁke, bājūbaṁdhādi vyayoṁke aur pītatvādi pra 23
1. guṇ -paryāyeṁ hī dravyakī kartā, karaṇ aur adhikaraṇ haiṁ; isaliye guṇ – paryāyeṁ hī dravyakā svarūp dhāraṇ karatī haiṁ .
2. jo = jo kuṇḍalādi utpād, bājūbaṁdhādi vyay ār pītādi dhrauvya .
3. suvarṇa hī kuṇḍalādi -utpād, bājūbaṁdhādi -vyay aur pītatvādi dhrauvyakā kartā, karaṇ tathā adhikaraṇ hai; jaisaliye suvarṇa hī unakā svarūp dhāraṇ karatā hai . (suvarṇa hī kuṇḍalādirūpase utpanna hotā hai, bājūbaṁdhādirūpase naṣṭa hotā hai aur pītatvādirūpase avasthit rahatā hai .)