Pravachansar-Hindi (iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 178 of 513
PDF/HTML Page 211 of 546

 

mupādāy pravartamānapravr̥ttiyuktasya kārtasvarāstitven niṣpāditaniṣpattiyuktaiḥ kuṇḍalāṁgad- pītatādyutpādavyayadhrauvyairyadastitvaṁ kārtasvarasya sa svabhāvaḥ, tathā hi dravyeṇ vā kṣetreṇ vā kālen vā bhāven vā dravyātpr̥thaganupalabhyamānaiḥ kartr̥karaṇādhikaraṇarūpeṇotpādavyayadhrauvyāṇāṁ svarūpamupādāy pravartamānapravr̥ttiyuktasya dravyāstitven niṣpāditaniṣpattiyuktairutpādavyay- dhrauvyairyadastitvaṁ dravyasya sa svabhāvaḥ . yathā vā dravyeṇ vā kṣetreṇ vā kālen vā bhāven vā kuṇḍalāṁgadapītatādyutpādavyayadhrauvyebhyaḥ pr̥thaganupalabhyamānasya kartr̥karaṇādhikaraṇarūpeṇ kārtasvar- svarūpamupādāy pravartamānapravr̥ttiyuktaiḥ kuṇḍalāṁgadapītatādyutpādavyayadhrauvyairniṣpāditaniṣpattiyuktasya kārtasvarasya mūlasādhanatayā tairniṣpāditaṁ yadastitvaṁ sa svabhāvaḥ, tathā dravyeṇ vā kṣetreṇ vā tathā svadravyādicatuṣṭayen paramātmadravyādabhinnānāṁ mokṣaparyāyotpādamokṣamārgaparyāyavyayatadubhayādhār- bhūtaparamātmadravyatvalakṣaṇadhrauvyāṇāṁ saṁbandhi yadastitvaṁ sa ev muktātmadravyasadbhāvaḥ . yathā svadravyādi- catuṣṭayen kaṭakaparyāyotpādakaṅkaṇaparyāyavyayasuvarṇatvalakṣaṇadhrauvyebhyaḥ sakāśādabhinnasya suvarṇasya saṁbandhi yadastitvaṁ sa ev kaṭakaparyāyotpādakaṅkaṇaparyāyavyayatadubhayādhārabhūtasuvarṇatvalakṣaṇadhrauvyāṇāṁ svabhāvaḥ, tathā svadravyādicatuṣṭayen mokṣaparyāyotpādamokṣamārgaparyāyavyayatadubhayādhārabhūtamuktātmadravyatvalakṣaṇ- dhrauvyebhyaḥ sakāśādabhinnasya paramātmadravyasya saṁbandhi yadastitvaṁ sa ev mokṣaparyāyotpādamokṣamārga- dhrauvyoṁke svarūpako dhāraṇ karake pravartamān suvarṇake astitvase jinakī niṣpatti hotī hai, aise kuṇḍalādiutpād, bājūbaṁdhādivyay aur pītatvādi dhrauvyoṁse jo suvarṇakā astitva hai, vah (suvarṇakā) svabhāv hai; usīprakār dravyase, kṣetrase, kālase yā bhāvase, jo dravyase pr̥thak dikhāī nahīṁ dete, kartā -karaṇ -adhikaraṇarūpase utpād -vyay -dhrauvyoṁke svarūpako dhāraṇ karake pravartamān dravyake astitvase jinakī niṣpatti hotī hai,aise utpād -vyay- dhrauvyoṁse jo dravyakā astitva hai vah svabhāv hai . (dravyase, kṣetrase, kālase yā bhāvase dravyase bhinna dikhāī na denevāle utpād, vyay aur dhrauvyoṁkā astitva hai vah dravyakā hī astitva hai; kyoṁki utpād, vyay aur dhrauvyoṁke svarūpako dravya hī dhāraṇ karatā hai, isalie dravyake astitvase hī utpād, vyay aur dhrauvyoṁkī niṣpatti hotī hai . yadi dravya na ho to utpād, vyay aur dhrauvya bhī na hoṁ . aisā astitva vah dravyakā svabhāv hai .)

athavā jaise dravyase, kṣetrase, kālase yā bhāvase kuṇḍalādi -utpādoṁse bājūbaṁdhādi vyayoṁse aur pītatvādi dhrauvyoṁse jo pr̥thak nahīṁ dikhāī detā; kartā -karaṇ -adhikaraṇarūpase suvarṇake svarūpako dhāraṇ karake pravartamān kuṇḍalādi -utpādoṁ, bājūbaṁdhādi vyayoṁ aur pītatvādi dhrauvyoṁse jisakī niṣpatti hotī hai,aise suvarṇakā, mūlasādhanapanese unase niṣpanna hotā huā, jo astitva hai, vah svabhāv hai . usīprakār dravyase, kṣetrase, kālase yā bhāvase

178pravacanasār[ bhagavānaśrīkuṁdakuṁd-