davvaṁ sahāvasiddhaṁ saditi jiṇā taccado samakkhādā .
stathā kiṁcidūnacaramaśarīrākārādiparyāyaiśca saṁkaravyatikaraparihārarūpajātibheden bhinnānāmapi sarveṣāṁ siddhajīvānāṁ grahaṇaṁ bhavati, tathā ‘sarvaṁ sat’ ityukte saṁgrahanayen sarvapadārthānāṁ grahaṇaṁ bhavati . athavā seneyaṁ vanamidamityukte aśvahastyādipadārthānāṁ nimbāmrādivr̥kṣāṇāṁ svakīyasvakīyajātibhedabhinnānāṁ yugapadgrahaṇaṁ bhavati, tathā sarvaṁ sadityukte sati sādr̥śyasattābhidhānen mahāsattārūpeṇ śuddhasaṁgrah- nayen sarvapadārthānāṁ svajātyavirodhen grahaṇaṁ bhavatītyarthaḥ ..97.. ath yathā dravyaṁ svabhāvasiddhaṁ tathā apanā -apanā svarūpāstitva bhinna -bhinna hai isaliye svarūpāstitvakī apekṣāse unameṁ anekatva hai, parantu satpanā (-astitvapanā, ‘hai’ aisā bhāv) jo ki sarva dravyoṁkā sāmānya lakṣaṇ hai aur jo sarvadravyoṁmeṁ sādr̥śya batalātā hai usakī apekṣāse sarvadravyoṁmeṁ ekatva hai . jab is ekatvako mukhya karate haiṁ tab anekatva gauṇ ho jātā hai . aur isaprakār jab sāmānya satpaneko mukhyatāse lakṣameṁ lene par sarva dravyoṁke ekatvakī mukhyatā honese anekatva gauṇ ho jātā hai, tab bhī vah (samasta dravyoṁkā svarūp -astitva saṁbaṁdhī) anekatva spaṣṭatayā prakāśamān hī rahatā hai . ] (isaprakār sādr̥śya astitvakā nirūpaṇ huā) ..97..
ab, dravyoṁse dravyāntarakī utpatti honekā aur dravyase sattākā 1arthāntaratva honekā khaṇḍan karate haiṁ . (arthāt aisā niścit karate haiṁ ki kisī dravyase anya dravyakī utpatti nahīṁ hotī aur dravyase astitva koī pr̥thak padārtha nahīṁ hai) : —
anvayārtha : — [dravyaṁ ] dravya [svabhāvasiddhaṁ ] svabhāvase siddha aur [sat iti ] (svabhāvase hī) ‘sat’ hai, aisā [jināḥ ] jinendradevane [tattvataḥ ] yathārthataḥ [samākhyātavantaḥ ] kahā hai; [tathā ] isaprakār [āgamataḥ ] āgamase [siddhaṁ ] siddha hai; [yaḥ ] jo [na icchati ] ise nahīṁ mānatā [saḥ ] vah [hi ] vāstavameṁ [parasamayaḥ ] parasamay hai ..98..
182pravacanasār[ bhagavānaśrīkuṁdakuṁd-
1. arthāntaratva = anyapadārthapanā .