ya ev hi pūrvapariṇāmocchedātmakaḥ pravāhasīmāntaḥ sa ev hi taduttarotpādātmakaḥ, sa ev
ca parasparānusyūtisūtritaikapravāhatayātadubhayātmak iti . evamasya svabhāvat ev trilakṣaṇāyāṁ
pariṇāmapaddhatau durlalitasya svabhāvānatikramāttrilakṣaṇamev sattvamanumodanīyam; muktāphaladām-
vat . yathaiv hi parigr̥hītadrāghimni pralambamāne muktāphaladāmani samasteṣvapi svadhāmasūccakāsatsu
muktāphaleṣūttarottareṣu dhāmasūttarottaramuktāphalānāmudayanātpūrvapūrvamuktāphalānāmanudayanāt sarvatrāpi
parasparānusyūtisūtrakasya sūtrakasyāvasthānāttrailakṣaṇyaṁ prasiddhimavatarati, tathaiv hi parigr̥hīt-
nityavr̥ttinivartamāne dravye samasteṣvapi svāvasareṣūccakāsatsu pariṇāmeṣūttarottareṣvavasareṣūttarottar-
pariṇāmānāmudayanātpūrvapūrvapariṇāmānāmanudayanāt sarvatrāpi parasparānusyūtisūtrakasya pravāhasyā-
vasthānāttrailakṣaṇyaṁ prasiddhimavatarati ..99..
samastarāgādivikalpopādhirahitasvasaṁvedanajñānparyāyasya nāśastasminnev samaye tadubhayādhārabhūtaparamātma-
dravyasya sthitirityuktalakṣaṇotpādavyayadhrauvyatrayeṇ saṁbandho bhavatīti . evamutpādavyayadhrauvyatrayeṇaikasamaye
188pravacanasār[ bhagavānaśrīkuṁdakuṁd-
bādake pariṇāmake utpādasvarūp hai, tathā vahī paraspar anusyūtise racit ekapravāhapane dvārā
anubhayasvarūp hai .
isaprakār svabhāvase hī trilakṣaṇ pariṇāmapaddhatimeṁ (pariṇāmoṁkī paramparāmeṁ) pravartamān
dravya svabhāvakā 1atikram nahīṁ karatā isaliye 2sattvako 3trilakṣaṇ hī 4anumodanā cāhiye –
motiyoṁke hārakī bhān̐ti .
jaise – jisane (amuk) lambāī grahaṇ kī hai aise laṭakate huye motiyoṁke hārameṁ, apane-
apane sthānoṁmeṁ prakāśit hote huye samasta motiyoṁmeṁ, pīche -pīcheke sthānoṁmeṁ pīche -pīcheke motī
pragaṭ hote haiṁ isaliye, aur pahale -pahaleke motī pragaṭ nahīṁ hote isaliye, tathā sarvatra paraspar
anusyūtikā racayitā sūtra avasthit honese trilakṣaṇatva prasiddhiko prāpta hotā hai . isīprakār
jisane 5nityavr̥tti grahaṇ kī hai aise racit (pariṇamit) dravyameṁ apane apane avasaroṁmeṁ prakāśit
(pragaṭ) hote huye samasta pariṇāmoṁmeṁ pīche -pīcheke avasaroṁ par pīche pīcheke pariṇām pragaṭ hote
haiṁ isaliye, aur pahale -pahaleke parimām nahīṁ pragaṭ hote haiṁ isaliye, tathā sarvatra paraspar
anusyūti racanevālā pravāh avasthit honese trilakṣaṇapanā prasiddhiko prāpta hotā hai .
1. atikram = ullaṁghan; tyāg .
2. sattva = satpanā; (abhedanayase) dravya .
3. trilakṣaṇ = utpād, vyay aur dhrauvya ye tīnoṁ lakṣaṇavālā; trisvarūp; trayātmak .
4. anumodanā = ānaṁdameṁ sammat karanā .
5. nityavr̥tti = nityasthāyitva; nitya astitva; sadā vartanā .