pravibhaktapradeśatvaṁ hi pr̥thaktvasya lakṣaṇam . tattu sattādravyayorna saṁbhāvyate, guṇaguṇinoḥ pravibhaktapradeśatvābhāvāt, śuklottarīyavat . tathā hi — yathā ya ev śuklasya guṇasya pradeśāsta khapuṣpavadavidyamānadravyeṇ sah kathaṁ sattā samavāyaṁ karoti, karotīti cettarhi khapuṣpeṇāpi sah sattā kartr̥ samavāyaṁ karotu, na ca tathā . tamhā davvaṁ sayaṁ sattā tasmādabhedanayen śuddhacaitanyasvarūpasattaiv paramātmadravyaṁ bhavatīti . yathedaṁ paramātmadravyeṇ sah śuddhacetanāsattāyā abhedavyākhyānaṁ kr̥taṁ tathā sarveṣāṁ cetanācetanadravyāṇāṁ svakīyasvakīyasattayā sahābhedavyākhyānaṁ kartavyamityabhiprāyaḥ ..105..
ath pr̥thaktvalakṣaṇaṁ kimanyatvalakṣaṇaṁ ca kimiti pr̥ṣṭe pratyuttaraṁ dadāti — pavibhattapadesattaṁ pudhattaṁ pr̥thaktvaṁ bhavati pr̥thaktvābhidhāno bhedo bhavati . kiṁviśiṣṭam . prakarṣeṇ vibhaktapradeśatvaṁ bhinnapradeśatvam . kiṁvat . daṇḍadaṇḍivat . itthaṁbhūtaṁ pr̥thaktvaṁ śuddhātmadravyaśuddhasattāguṇayorna ghaṭate .
ab, pr̥thaktvakā aur anyatvakā lakṣaṇ spaṣṭa karate haiṁ : —
anvayārtha : — [pravibhaktapradeśatvaṁ ] vibhaktapradeśatva vah [pr̥thaktvaṁ ] pr̥thaktva hai, [iti hi ] aisā [vīrasya śāsanaṁ ] vīrakā upadeś hai . [atadbhāvaḥ ] atadbhāv (usarūp na honā) vah [anyatva ] anyatva hai . [na tat bhavat ] jo usarūp na ho [kathaṁ ekam bhavati ] vah ek kaise ho sakatā hai ? (kathaṁcit sattā dravyarūp nahīṁ hai aur dravya sattārūp nahīṁ hai, isaliye ve ek nahīṁ haiṁ .)..106..
ṭīkā : — vibhakta pradeśatva (bhinna pradeśatva) pr̥thaktvakā lakṣaṇ hai . vah to sattā aur dravyameṁ sambhav nahīṁ hai, kyoṁki guṇ aur guṇīmeṁ vibhaktapradeśatvakā abhāv hotā hai — śuklatva aur vastrakī bhān̐ti . vah isaprakār hai ki jaise – jo śuklatvake – guṇake – pradeś haiṁ ve jin vīrano upadeś em — pr̥thaktva bhinnapradeśatā,
204pravacanasār[ bhagavānaśrīkuṁdakuṁd-