ṇaraṇārayatiriyasurā saṁṭhāṇādīhiṁ aṇṇahā jādā .
nārakastiryaṅmanuṣyo dev iti kil paryāyā jīvānām . te khalu nāmakarmapudgal- vipākakāraṇatvenānekadravyasaṁyogātmakatvāt kukūlāṁgārādiparyāyā jātavedasaḥ kṣodakhilva- saṁsthānādibhiriv saṁsthānādibhiranyathaiv bhūtā bhavanti ..153.. naranārakatiryagdevarūpā avasthāviśeṣāḥ . saṁṭhāṇādīhiṁ aṇṇahā jādā saṁsthānādibhiranyathā jātāḥ, manuṣyabhave yatsamacaturasrādisaṁsthānamaudārikaśarīrādikaṁ ca tadapekṣayā bhavāntare‘nyadvisdraśaṁ saṁsthānādikaṁ bhavati . ten kāraṇen te naranārakādiparyāyā anyathā jātā bhinnā bhaṇyante; na ca śuddhabuddhaikasvabhāvaparamātmadravyatven . kasmāt . tr̥ṇakāṣṭhapatrākārādibhedabhinnasyāgneriv svarūpaṁ tadev . pajjāyā jīvāṇaṁ te ca naranārakādayo jīvānāṁ vibhāvavyañjanaparyāyā bhaṇyante . kaiḥ kr̥tvā . udayādihiṁ ṇāmakammassa udayādibhirnāmakarmaṇo nirdoṣaparamātmaśabdavācyānnirṇāmanirgotrādilakṣaṇācchuddhātmadravyād- nyādr̥śairnāmakarmajanitairbandhodayodīraṇādibhiriti . yat ev te karmodayajanitāstato jñāyate
anvayārtha : — [naranārakatiryaksurāḥ ] manuṣya, nārak, tiryaṁc aur dev — ye [nāmakarmaṇaḥ udayādibhiḥ ] nāmakarmake udayādik ke kāraṇ [jīvānāṁ paryāyāḥ ] jīvoṁkī paryāyeṁ haiṁ — [saṁsthānādibhiḥ ] jo ki saṁsthānādike dvārā [anyathā jātāḥ ] anya – anya prakārakī hotī haiṁ ..153..
ṭīkā : — nārak, tiryaṁc, manuṣya aur dev — ye jīvoṁkī paryāyeṁ haiṁ . ve nāmakarmarūp pudgalake vipākake kāraṇ anek dravyoṁkī saṁyogātmak haiṁ; isaliye jaise tr̥ṣakī agni aur aṁgār ityādi agnikī paryāyeṁ cūrā aur ḍalī ityādi ākāroṁse anya- anya prakārakī hotī haiṁ, usīprakār jīvakī ve nārakādi paryāyeṁ saṁsthānādike dvārā anya- anya prakārakī hī hotī haiṁ ..153..