evamamī samupajāyamānā dvipradeśādayaḥ skandhā viśiṣṭāvagāhanaśaktivaśādupātta- saukṣmyasthaulyaviśeṣā viśiṣṭākāradhāraṇaśaktivaśādgr̥hītavicitrasaṁsthānāḥ santo yathāsvaṁ paramāṇusvarūpakathanen prathamagāthā, snigdharūkṣaguṇavivaraṇen dvitīyā, snigdharūkṣaguṇābhyāṁ dvayadhikatve sati bandhakathanen tr̥tīyā, tasyaiv dr̥ḍhīkaraṇen caturthī ceti paramāṇūnāṁ parasparabandhavyākhyānamukhyatven prathamasthale gāthācatuṣṭayaṁ gatam . athātmā dvayaṇukādipudgalaskandhānāṁ kartā na bhavatītyupadiśati — jāyante utpadyante . ke kartāraḥ . dupadesādī khaṁdhā dvipradeśādyanantāṇuparyantāḥ skandhāḥ . ke jāyante . puḍhavijalateuvāū pr̥thvījalatejovāyavaḥ . kathaṁbhūtāḥ santaḥ . suhumā vā bādarā sūkṣmā vā bādarā vā . punarapi kiṁviśiṣṭāḥ santaḥ . sasaṁṭhāṇā yathāsaṁbhavaṁ vr̥ttacaturasrādisvakīyasvakīy- saṁsthānākārayuktāḥ . kaiḥ kr̥tvā jāyante . sagapariṇāmehiṁ svakīyasvakīyasnigdharūkṣapariṇāmairiti . ath vistaraḥ — jīvā hi tāvadvastutaṣṭaṅkotkīrṇajñāyakaikarūpeṇ śuddhabuddhaikasvabhāvā ev, paścādvayavahāreṇānādikarmabandhopādhivaśen śuddhātmasvabhāvamalabhamānāḥ santaḥ pr̥thivyaptejovātakāyikeṣu
ab, ātmāke pudgaloṁke piṇḍake kartr̥tvakā abhāv niścit karate haiṁ : —
anvayārtha : — [dvipradeśādayaḥ skaṁdhāḥ ] dvipradeśādik (do se lekar anantapradeśavāle) skaṁdh [sūkṣmāḥ vā bādarāḥ ] jo ki sūkṣma athavā bādar hote haiṁ aur [sasaṁsthānāḥ ] saṁsthānoṁ (ākāroṁ) sahit hote haiṁ ve — [pr̥thivījalatejovāyavaḥ ] pr̥thvī, jal, tej aur vāyurūp [svakapariṇāmaiḥ jāyante ] apane pariṇāmoṁse hote haiṁ ..167..
ṭīkā : — is (pūrvokta) prakārase yah utpanna honevāle dvipradeśādik skaṁdh — jinane viśiṣṭa avagāhanakī śaktike vaś sūkṣmatā aur sthūlatārūp bhed grahaṇ kiye haiṁ aur jinane viśiṣṭa ākār dhāraṇ karanekī śaktike vaś hokar vicitra saṁsthān grahaṇ kiye haiṁ ve — apanī
skandho pradeśadvayādiyut, sthūl -sūkṣma ne sākār je, te pr̥thvī – vāyu – tej – jal pariṇāmathī nij thāy che. 167.