Pravachansar-Hindi (iso15919 transliteration). Gatha: 177.

< Previous Page   Next Page >


Page 335 of 513
PDF/HTML Page 368 of 546

 

kahānajainaśāstramālā ]
jñeyatattva -prajñāpan
335
badhyat ev . ityeṣ bhāvabandhapratyayo dravyabandhaḥ ..176..
ath pudgalajīvatadubhayabandhasvarūpaṁ jñāpayati
phāsehiṁ poggalāṇaṁ baṁdho jīvassa rāgamādīhiṁ .
aṇṇoṇṇaṁ avagāho poggalajīvappago bhaṇido ..177..
sparśaiḥ pudgalānāṁ bandho jīvasya rāgādibhiḥ .
anyonyamavagāhaḥ pudgalajīvātmako bhaṇitaḥ ..177..

yastāvadatra karmaṇāṁ snigdharūkṣatvasparśaviśeṣairekatvapariṇāmaḥ sa kevalapudgalabandhaḥ . yastu jīvasyaupādhikamoharāgadveṣaparyāyairekatvapariṇāmaḥ sa kevalajīvabandhaḥ . yaḥ punaḥ jīv- dravyabandhasvarūpaṁ cetyupadeśaḥ ..176.. evaṁ bhāvabandhakathanamukhyatayā gāthādvayen dvitīyasthalaṁ gatam . ath pūrvanavatarapudgaladravyakarmaṇoḥ parasparabandho, jīvasya tu rāgādibhāven sah bandho, jīvasyaiv navatar- dravyakarmaṇā sah ceti trividhabandhasvarūpaṁ prajñāpayati ---phāsehiṁ poggalāṇaṁ baṁdho sparśaiḥ pudgalānāṁ bandhaḥ . pūrvanavatarapudgaladravyakarmaṇorjīvagatarāgādibhāvanimitten svakīyasnigdharūkṣopādānakāraṇen ca paraspar- sparśasaṁyogen yo‘sau bandhaḥ sa pudgalabandhaḥ . jīvassa rāgamādīhiṁ jīvasya rāgādibhiḥ . niruparāg- paramacaitanyarūpanijātmatattvabhāvanācyutasya jīvasya yadrāgādibhiḥ sah pariṇamanaṁ sa jīvabandha iti . aṇṇoṇṇassavagāho puggalajīvappago bhaṇido anyonyasyāvagāhaḥ pudgalajīvātmako bhaṇitaḥ . nirvikār- paudgalik karma ban̐dhatā hai . isaprakār yah dravyabaṁdhakā nimitta bhāvabaṁdh hai ..176..

ab pudgalabaṁdh, jīvabaṁdh aur un donoṁke baṁdhakā svarūp kahate haiṁ :

gāthā : 177 anvayārtha :[sparśaiḥ ] sparśoṁke sāth [pudgalānāṁ baṁdhaḥ ] pudgaloṁkā baṁdh, [rāgādibhiḥ jīvasya ] rāgādike sāth jīvakā baṁdh aur [anyonyam avagāhaḥ ] anyonya avagāh vah [pudgalajīvātmakaḥ bhaṇitaḥ ] pudgalajīvātmak baṁdh kahā gayā hai ..177..

ṭīkā :pratham to yahān̐, karmoṁkā jo snigdhatārūkṣatārūp sparśaviśeṣoṁke sāth ekatvapariṇām hai so keval pudgalabaṁdh hai; aur jīvakā aupādhik mohrāgdveṣarūp paryāyoṁke sāth jo ekatva pariṇām hai so keval jīvabaṁdh hai; aur jīv tathā karmapudgalake

rāgādi sah ātmā taṇo, ne sparśa sah pudgalataṇo,
anyonya je avagāh tene baṁdh ubhayātmak kahyo. 177
.