Pravachansar-Hindi (simplified iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 70 of 513
PDF/HTML Page 103 of 546

 

antaraṅgasvarūpakāraṇatvenopādāy pravartate; pravartamānan cha sapradeshamevādhyavasyati sthūlopalambhak- tvānnāpradesham; mūrtamevāvagachchhati tathāvidhaviṣhayanibandhanasadbhāvānnāmūrtam; vartamānamev parichchhi- natti viṣhayaviṣhayisannipātasadbhāvānna tu vr̥uttan vartsyachcha . yattu punaranāvaraṇamatīndriyan gnānan tasya samiddhadhūmadhvajasyevānekaprakāratāliṅgitan dāhyan dāhyatānatikramāddāhyamev yathā tathātmanaḥ apradeshan sapradeshan mūrtamamūrtamajātamativāhitan cha paryāyajātan gneyatānatikramātparichchhedyamev bhavatīti ..41.. athātīndriyagnānamatītānāgatasūkṣhmādipadārthān jānātītyupadishati ---apadesan apradeshan kālāṇuparamāṇvādi sapadesan shuddhajīvāstikāyādipañchāstikāyasvarūpan muttan mūrtan pudgaladravyan amuttan cha amūrtan cha shuddhajīvadravyādi pajjayamajādan palayan gadan cha paryāyamajātan bhāvinan pralayan gatan chātītametatsarvan pūrvoktan gneyan vastu jāṇadi jānāti yadgnānan kartr̥u tan ṇāṇamadindiyan bhaṇiyan tadgnānamatīndriyan bhaṇitan, tenaiv sarvagno bhavati . tat ev cha pūrvagāthoditamindriyagnānan mānasagnānan cha tyaktvā ye nirvikalpasamādhi- rūpasvasamvedanagnāne samastavibhāvapariṇāmatyāgen ratin kurvanti ta ev paramāhlādaikalakṣhaṇasukhasvabhāvan sarvagnapadan labhante ityabhiprāyaḥ ..41.. evamatītānāgataparyāyā vartamānagnāne pratyakṣhā na bhavantīti antaraṅga svarūp -kāraṇatāse grahaṇ karake pravr̥utta hotā hai; aur vah pravr̥utta hotā huā sapradeshako hī jānatā hai kyoṅki vah sthūlako jānanevālā hai, apradeshako nahīn jānatā, (kyoṅki vah sūkṣhmako jānanevālā nahīn hai ); vah mūrtako hī jānatā hai kyoṅki vaise (mūrtik) viṣhayake sāth usakā sambandha hai, vah amūrtako nahīn jānatā (kyoṅki amūrtik viṣhayake sāth indriyagnānakā sambandha nahīn hai ); vah vartamānako hī jānatā hai, kyoṅki viṣhay -viṣhayīke sannipāt sadbhāv hai, vah pravartit ho chukanevāleko aur bhaviṣhyamen pravr̥utta honevāleko nahīn jānatā (kyoṅki indriy aur padārthake sannikarṣhakā abhāv hai )

.

parantu jo anāvaraṇ atīndriy gnān hai use apane apradesh, sapradesh, mūrta aur amūrta (padārtha mātra) tathā anutpanna evan vyatīt paryāyamātra, gneyatākā atikramaṇ na karanese gney hī haijaise prajvalit agniko anek prakārakā īndhan, dāhyatākā atikramaṇ na karanese dāhya hī hai . (jaise pradīpta agni dāhyamātrakoīndhanamātrakojalā detī hai, usīprakār nirāvaraṇ gnān gneyamātrakodravyaparyāyamātrakojānatā hai ) ..41..

70pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-

1virūp - kāraṇatāse (grahaṇ karake) aur 2upalabdhi (-kṣhayopasham), 3sanskār ityādiko

1. virūp = gnānake svarūpase bhinna svarūpavāle . (upadesh, man aur indriyān̐ paudgalik honese unakā rūp gnānake svarūpase bhinna hai . ve indriyagnānamen bahiraṅg kāraṇ hain .)

2. upalabdhi = gnānāvaraṇīy karmake kṣhayopashamake nimittase padārthoṅko jānanekī shakti. (yah ‘labdha’ shakti jab ‘upayukta’ hotī hain tabhī padārtha jānanemen āte hai .)

3. sanskār = bhūtakālamen jāne huye padārthoṅkī dhāraṇā .