Pravachansar-Hindi (simplified iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 74 of 513
PDF/HTML Page 107 of 546

 

sthānaniṣhadyāvihārā dharmopadeshashcha niyatayasteṣhām .
arhatān kāle māyāchār iv strīṇām ..44..

yathā hi mahilānān prayatnamantareṇāpi tathāvidhayogyatāsadbhāvāt svabhāvabhūt ev māyopaguṇṭhanāguṇṭhito vyavahāraḥ pravartate, tathā hi kevalinān prayatnamantareṇāpi tathāvidh- yogyatāsadbhāvāt sthānamāsanan viharaṇan dharmadeshanā cha svabhāvabhūtā ev pravartante . api chāviruddhametadambhodharadr̥uṣhṭāntāt . yathā khalvambhodharākārapariṇatānān pudgalānān gamanamavasthānan garjanamambuvarṣhan cha puruṣhaprayatnamantareṇāpi dr̥ushyante, tathā kevalinān sthānādayo‘buddhipūrvakā ev dr̥ushyante . ato‘mī sthānādayo mohodayapūrvakatvābhāvāt kriyāvisheṣhā api kevalinān kriyāphalabhūtabandhasādhanāni na bhavanti ..44.. anīhitāḥ . keṣhām . tesin arahantāṇan teṣhāmarhatān nirdoṣhiparamātmanām . kva . kāle arhadavasthāyām . ka iv . māyāchāro vva itthīṇan māyāchār iv strīṇāmiti . tathā hiyathā strīṇān strīvedoday- sadbhāvātprayatnābhāve‘pi māyāchāraḥ pravartate, tathā bhagavatān shuddhātmatattvapratipakṣhabhūtamohodayakāryehāpūrva-

anvayārtha :[teṣhām arhatān ] un arahanta bhagavantoṅke [kāle ] us samay [sthānaniṣhadyāvihārāḥ ] khaṛe rahanā, baiṭhanā, vihār [dharmopadeshaḥ cha ] aur dharmopadesh-[strīṇān māyāchāraḥ iv ] striyoṅke māyāchārakī bhān̐ti, [niyatayaḥ ] svābhāvik hīprayatna binā hī hotā hai ..44..

ṭīkā :jaise striyoṅke, prayatnake binā bhī, us prakār yogyatākā sadbhāv honese svabhāvabhūt hī māyāke ḍhakkanase ḍhan̐kā huā vyavahār pravartatā hai, usīprakār kevalībhagavānake, prayatnake binā hī (prayatna na honepar bhī) us prakārakī yogyatākā sadbhāv honese khaṛe rahanā, baiṭhanā, vihār aur dharmadeshanā svabhāvabhūt hī pravartate hain aur yah (prayatnake binā hī vihārādikā honā), bādalake dr̥uṣhṭāntase aviruddha hai . jaise bādalake ākārarūp pariṇamit pudgaloṅkā gaman, sthiratā, garjan aur jalavr̥uṣhṭi puruṣh -prayatnake binā bhī dekhī jātī hai, usīprakār kevalībhagavānake khaṛe rahanā ityādi abuddhipūrvak hī (ichchhāke binā hī) dekhā jātā hai . isaliye yah sthānādik (khaṛe rahane -baiṭhane ityādikā vyāpār), mohodayapūrvak na honese, kriyāvisheṣh (kriyāke prakār) hone par bhī kevalī bhagavānake kriyāphalabhūt bandhake sādhan nahīn hote .

bhāvārtha :kevalī bhagavānake sthān, āsan aur vihār, yah kāyayogasambandhī kriyāen̐ tathā divyadhvanise nishchay -vyavahārasvarūp dharmakā upadeshvachanayog sambandhī kriyā-

74pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-