Pravachansar-Hindi (simplified iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 84 of 513
PDF/HTML Page 117 of 546

 

background image
nibandhanāḥ . ath yaḥ sarvadravyaparyāyanibandhanānantavisheṣhavyāpipratibhāsamayamahāsāmānyarūp-
mātmānan svānubhavapratyakṣhan na karoti sa ka than pratibhāsamayamahāsāmānyavyāpyapratibhāsamayānanta-
visheṣhanibandhanabhūtasarvadravyaparyāyān pratyakṣhīkuryāt
. evametadāyāti ya ātmānan na jānāti sa
sarvan na jānāti . ath sarvagnānādātmagnānamātmagnānātsarvagnānamityavatiṣhṭhate . evan cha sati
gnānamayatven svasañchetakatvādātmano gnātr̥ugneyayorvastutvenānyatve satyapi pratibhāsapratibhāsya-
mānayoḥ svasyāmavasthāyāmanyonyasamvalanenātyantamashakyavivechanatvātsarvamātmani nikhātamiv
pratibhāti
. yadyevan na syāt tadā gnānasya paripūrṇātmasañchetanābhāvāt paripūrṇasyaikasyātmano‘pi
gnānan na siddhayet ..49..
anantadravyasamūhān kidh so savvāṇi jāṇādi kathan sa sarvān jānāti jugavan yugapadekasamaye, na
kathamapīti . tathā hi --ātmalakṣhaṇan tāvajgnānan tachchākhaṇḍapratibhāsamayan sarvajīvasādhāraṇan mahāsāmānyam .
tachcha mahāsāmānyan gnānamayānantavisheṣhavyāpi . te cha gnānavisheṣhā anantadravyaparyāyāṇān viṣhayabhūtānān
1. gnān sāmānya vyāpak hai, aur gnān visheṣh -bhed vyāpya hain . un gnānavisheṣhoṅke nimitta gneyabhūt sarva dravya
aur paryāyen hain .
2. nikhāt = khodak ra bhītar gaharā utar gayā huvā; bhītar praviṣhṭa huā .
84pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-
ananta visheṣhommen vyāpta honevāle pratibhāsamay mahāsāmānyarūp ātmākā svānubhav pratyakṣha nahīn
karatā, vah (puruṣh) pratibhāsamay mahāsāmānyake dvārā
1vyāpya (-vyāpya hone yogya) jo
pratibhāsamay ananta visheṣh hai unakī nimittabhūt sarva dravya paryāyoṅko kaise pratyakṣha kar
sakegā ? (nahīn kar sakegā) isase aisā phalit huā ki jo ātmāko nahīn jānatā vah
sabako nahīn jānatā
.
ab, isase aisā nishchit hotā hai ki sarvake gnānase ātmākā gnān aur ātmāke gnānase
sarvakā gnān (hotā hai); aur aisā honese, ātmā gnānamayatāke kāraṇ svasañchetak honese, gnātā
aur gneyakā vasturūpase anyatva hone par bhī pratibhās aur pratibhāsyamānakar apanī avasthāmen
anyonya milan honeke kāraṇ (gnān aur gney, ātmākī
gnānakī avasthāmen paraspar mishrit
ekamekarūp honese) unhen bhinna karanā atyanta ashakya honese māno sab kuchh ātmāmen 2nikhāt
(praviṣhṭa) ho gayā ho isaprakār pratibhāsit hotā haignāt hotā hai . (ātmā gnānamay honese
vah apaneko anubhav karatā haijānatā hai, aur apaneko jānanepar samasta gney aise gnāt
hote hainmānon ve gnānamen sthit hī hon, kyoṅki gnānakī avasthāmense gneyākāroṅko bhinna karanā
ashakya hai .) yadi aisā na ho to (yadi ātmā sabako na jānatā ho to) gnānake paripūrṇa
ātmasañchetanakā abhāv honese paripūrṇa ek ātmākā bhī gnān siddha na ho .