(sragdharā)
jānannapyeṣh vishvan yugapadapi bhavadbhāvibhūtan samastan
mohābhāvādyadātmā pariṇamati paran naiv nirlūnakarmā .
tenāste mukta ev prasabhavikasitagnaptivistārapīt-
gneyākārān trilokīn pr̥uthagapr̥uthagath dyotayan gnānamūrtiḥ ..4..
—iti gnānādhikāraḥ .
ath gnānādabhinnasya saukhyasya svarūpan prapañchayan gnānasaukhyayoḥ heyopādeyatvan
chintayati —
atthi amuttan muttan adindiyan indiyan cha atthesu .
ṇāṇan cha tahā sokkhan jan tesu paran cha tan ṇeyan ..53..
vignānāni tyaktvā sakalavimalakevalagnānasya karmabandhākāraṇabhūtasya yadbījabhūtan nirvikārasvasamvedanagnānan
tatraiv bhāvanā kartavyetyabhiprāyaḥ ..52.. evan rāgadveṣhamoharahitatvātkevalinān bandho nāstīti kathanarūpeṇ
gnānaprapañchasamāptimukhyatven chaikasūtreṇāṣhṭamasthalan gatam .
90pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-
sanmukh vr̥utti honā (-gney padārthoṅke prati pariṇamit honā) vah bandhakā kāraṇ hai ..52..
(ab, pūrvokta āshayako kāvyadvārā kahakar, kevalagnānī ātmākī mahimā batākar
yah gnān -adhikār pūrṇa kiyā jātā hai .)
artha : — jisane karmoṅko chhed ḍālā hai aisā yah ātmā bhūt, bhaviṣhyat aur vartamān
samasta vishvako (arthāt tīnon kālakī paryāyonse yukta samasta padārthoṅko) ek hī sāth jānatā
huā bhī mohake abhāvake kāraṇ pararūp pariṇamit nahīn hotā, isaliye ab, jisake samasta
gneyākāroṅko atyanta vikasit gnaptike vistārase svayam pī gayā hai aisai tīnonlokake padārthoṅko
pr̥uthak aur apr̥uthak prakāshit karatā huā vah gnānamūrti mukta hī rahatā hai .
is prakār gnān – adhikār samāpta huā .
ab, gnānase abhinna sukhakā svarūp vistārapūrvak varṇan karate hue gnān aur sukhakī
heyopādeyatākā (arthāt kaunasā gnān tathā sukh hey hai aur kaunasā upādey hai vah) vichār
karate hain : –
arthonun gnān amūrta, mūrta, atīndriy ne aindriy chhe,
chhe sukh paṇ evuñj, tyān paradhān je te grāhya chhe. 53.