tikramādyathoditānubhāvamanubhavattat ken nām nivāryet . atastadupādeyam ..54..
athendriyasaukhyasādhanībhūtamindriyagnānan heyan praṇindati —
jīvo sayan amutto muttigado teṇ muttiṇā muttan .
ogeṇhittā joggan jāṇadi vā tan ṇa jāṇādi ..55..
jīvaḥ svayamamūrto mūrtigatasten mūrten mūrtam .
avagr̥uhya yogyan jānāti vā tanna jānāti ..55..
indriyagnānan hi mūrtopalambhakan mūrtopalabhyan cha . tadvān jīvaḥ svayamamūrto‘pi
kathanamukhyatvenaikagāthayā dvitīyasthalan gatam ..54.. ath heyabhūtasyendriyasukhasya kāraṇatvādalpa-
viṣhayatvāchchendriyagnānan heyamityupadishati ---jīvo sayan amutto jīvastāvachchhaktirūpeṇ shuddhadravyārthik-
1. avagrah = matignānase kisī padārthako jānanekā prārambha hone par pahale hī avagrah hotā hai kyoṅki matignān
avagrah, īhā, avāy aur dhāraṇā — is kramase jānatā hai .
2. upalambhak = batānevālā, jānanemen nimittabhūt . (indriyagnānako padārthoṅke jānanemen nimittabhūt mūrta
pañchendriyātmak sharīr hai) .
3. upalabhya = janāne yogya .
pote amūrtik jīv mūrtasharīragat e mūrtathī,
kadī yogya mūrta avagrahī jāṇe, kadīk jāṇe nahīn . 55.
kahānajainashāstramālā ]
gnānatattva -pragnāpan
95
sakatā hai ? (arthāt koī nahīn rok sakatā .) isaliye vah (atīndriy gnān) upādey hai ..54..
ab, indriyasukhakā sādhanabhūt (-kāraṇarūp) indriyagnān hey hai — isaprakār usakī
nindā karate hain —
anvayārtha : — [svayam amūrtaḥ ] svayam amūrta aisā [jīvaḥ ] jīv [mūrtigataḥ ] mūrta
sharīrako prāpta hotā huā [ten mūrten ] us mūrta sharīrake dvārā [yogya mūrtan ] yogya mūrta padārthako
[avagrahya ] 1avagrah karake ( — indriyagrahaṇayogya mūrta padārthakā avagrah karake) [tat ] use
[jānāti ] jānatā hai [vā na jānāti ] athavā nahīn jānatā ( — kabhī jānatā hai aur kabhī
nahīn jānatā) ..55..
ṭīkā : — indriyagnānako 2upalambhak bhī mūrta hai aur 3upalabhya bhī mūrta hai . vah