Pravachansar-Hindi (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 67.

< Previous Page   Next Page >

Download pdf file of shastra: http://samyakdarshan.org/Dce
Tiny url for this page: http://samyakdarshan.org/Geg5dWm

Page 115 of 513
PDF/HTML Page 148 of 546

 

Hide bookmarks
background image
ekānten hi dehaḥ sukhan na dehinaḥ karoti svarge vā .
viṣhayavashen tu saukhyan duḥkhan vā bhavati svayamātmā ..66..
ayamatra siddhānto yaddivyavaikriyikatve‘pi sharīran na khalu sukhāy kalpyetetīṣhṭānām-
niṣhṭānān vā viṣhayāṇān vashen sukhan vā duḥkhan vā svayamevātmā syāt ..66..
athātmanaḥ svayamev sukhapariṇāmashaktiyogitvādviṣhayāṇāmakiñchitkaratvan dyotayati
timiraharā jai diṭṭhī jaṇassa dīveṇ ṇatthi kāyavvan .
tah sokkhan sayamādā visayā kin tattha kuvvanti ..67..
punarachetanatvātsukhan na bhavatīti . ayamatrārthaḥkarmāvr̥utasansārijīvānān yadindriyasukhan tatrāpi jīv
upādānakāraṇan, na cha dehaḥ . dehakarmarahitamuktātmanān punaryadanantātīndriyasukhan tatra visheṣheṇātmaiv
kāraṇamiti ..65.. ath manuṣhyasharīran mā bhavatu, devasharīran divyan tatkil sukhakāraṇan bhaviṣhyatītyāshaṅkān
nirākarotieganteṇ hi deho suhan ṇa dehissa kuṇadi ekānten hi sphu ṭan dehaḥ kartā sukhan na karoti .
kasya . dehinaḥ sansārijīvasya . kva . sagge vā āstān tāvanmanuṣhyāṇān manuṣhyadehaḥ sukhan na karoti, svarge
kahānajainashāstramālā ]
gnānatattva -pragnāpan
115
anvayārtha :[ekānten hi ] ekāntase arthāt niyamase [svarge vā ] svargamen bhī
[dehaḥ ] sharīr [dehinaḥ ] sharīrī (-ātmāko) [sukhan na karoti ] sukh nahīn detā [viṣhayavashen
tu ]
parantu viṣhayoṅke vashase [saukhyan duḥkhan vā ] sukh athavā duḥkharūp [svayam ātmā bhavati ]
svayam ātmā hotā hai
..66..
ṭīkā :yahān̐ yah siddhānt hai kibhale hī divya vaikriyik tā prāpta ho tathāpi
‘sharīr sukh nahīn de sakatā’; isaliye, ātmā svayam hī iṣhṭa athavā aniṣhṭa viṣhayoṅke vashase sukh
athavā duḥkharūp svayam hī hotā hai
.
bhāvārtha :sharīr sukh -duḥkh nahīn detā . devoṅkā uttam vaikriyik sharīr sukhakā
kāraṇ nahīn hai aur nārakiyoṅkā sharīr duḥkhakā kāraṇ nahīn hai . ātmā svayam hī iṣhṭa -aniṣhṭa
viṣhayoṅke vash hokar sukh -duḥkhakī kalpanārūpamen pariṇamit hotā hai ..66..
ab, ātmā svayam hī sukhapariṇāmakī shaktivālā honese viṣhayoṅkī akiñchitkaratā
batalāte hain :
jo dr̥uṣhṭi prāṇīnī timirahar, to kārya chhe nahi dīpathī;
jyān jīv svayam sukh pariṇame, viṣhayo kare chhe shun tahīn ?
.67.