ayamatra siddhānto yaddivyavaikriyikatve‘pi sharīran na khalu sukhāy kalpyetetīṣhṭānām- niṣhṭānān vā viṣhayāṇān vashen sukhan vā duḥkhan vā svayamevātmā syāt ..66.. athātmanaḥ svayamev sukhapariṇāmashaktiyogitvādviṣhayāṇāmakiñchitkaratvan dyotayati — timiraharā jai diṭṭhī jaṇassa dīveṇ ṇatthi kāyavvan .
tah sokkhan sayamādā visayā kin tattha kuvvanti ..67.. punarachetanatvātsukhan na bhavatīti . ayamatrārthaḥ – karmāvr̥utasansārijīvānān yadindriyasukhan tatrāpi jīv upādānakāraṇan, na cha dehaḥ . dehakarmarahitamuktātmanān punaryadanantātīndriyasukhan tatra visheṣheṇātmaiv kāraṇamiti ..65.. ath manuṣhyasharīran mā bhavatu, devasharīran divyan tatkil sukhakāraṇan bhaviṣhyatītyāshaṅkān nirākaroti — eganteṇ hi deho suhan ṇa dehissa kuṇadi ekānten hi sphu ṭan dehaḥ kartā sukhan na karoti . kasya . dehinaḥ sansārijīvasya . kva . sagge vā āstān tāvanmanuṣhyāṇān manuṣhyadehaḥ sukhan na karoti, svarge
anvayārtha : — [ekānten hi ] ekāntase arthāt niyamase [svarge vā ] svargamen bhī [dehaḥ ] sharīr [dehinaḥ ] sharīrī (-ātmāko) [sukhan na karoti ] sukh nahīn detā [viṣhayavashen tu ] parantu viṣhayoṅke vashase [saukhyan duḥkhan vā ] sukh athavā duḥkharūp [svayam ātmā bhavati ] svayam ātmā hotā hai ..66..
ṭīkā : — yahān̐ yah siddhānt hai ki — bhale hī divya vaikriyik tā prāpta ho tathāpi ‘sharīr sukh nahīn de sakatā’; isaliye, ātmā svayam hī iṣhṭa athavā aniṣhṭa viṣhayoṅke vashase sukh athavā duḥkharūp svayam hī hotā hai .
bhāvārtha : — sharīr sukh -duḥkh nahīn detā . devoṅkā uttam vaikriyik sharīr sukhakā kāraṇ nahīn hai aur nārakiyoṅkā sharīr duḥkhakā kāraṇ nahīn hai . ātmā svayam hī iṣhṭa -aniṣhṭa viṣhayoṅke vash hokar sukh -duḥkhakī kalpanārūpamen pariṇamit hotā hai ..66..
ab, ātmā svayam hī sukhapariṇāmakī shaktivālā honese viṣhayoṅkī akiñchitkaratā batalāte hain : —
jyān jīv svayam sukh pariṇame, viṣhayo kare chhe shun tahīn ? .67.