yadi shubhopayogajanyasamudīrṇapuṇyasampadastridashādayo‘shubhopayogajanyaparyāgatapātakāpado vā nārakādayashcha, ubhaye‘pi svābhāvikasukhābhāvādavisheṣheṇ pañchendriyātmakasharīrapratyayan duḥkh- mevānubhavanti, tataḥ paramārthataḥ shubhāshubhopayogayoḥ pr̥uthaktvavyavasthā nāvatiṣhṭhate ..72..
ath shubhopayogajanyan phalavatpuṇyan visheṣheṇ dūṣhaṇārthamabhyupagamyotthāpayati —
hastinā hanyamāne sati viṣhayasukhasthānīyamadhubindususvāden yathā sukhan manyate, tathā sansārasukham . pūrvoktamokṣhasukhan tu tadviparītamiti tātparyam ..71.. ath pūrvoktaprakāreṇ shubhopayogasādhyasyendriy- sukhasya nishchayen duḥkhatvan gnātvā tatsādhakashubhopayogasyāpyashubhopayogen sah samānatvan vyavasthāpayati — ṇaraṇārayatiriyasurā bhajanti jadi dehasambhavan dukkhan sahajātīndriyāmūrtasadānandaikalakṣhaṇan vāstavasukhamalabhamānāḥ santo naranārakatiryaksurā yadi chedavisheṣheṇ pūrvoktaparamārthasukhādvilakṣhaṇan pañchendriyātmakasharīrotpannan nishchayanayen duḥkhamev bhajante sevante, kih so suho va asuho uvaogo havadi
ṭīkā : — yadi shubhopayogajanya udayagat puṇyakī sampattivāle devādik (arthāt shubhopayogajanya puṇyake udayase prāpta honevālī r̥uddhivāle dev ityādi) aur ashubhopayogajanya udayagat pāpakī āpadāvāle nārakādik — yah donon svābhāvik sukhake abhāvake kāraṇ avisheṣharūpase (-binā antarake) pañchendriyātmak sharīr sambandhī duḥkhakā hī anubhav karate hain, tab phi ra paramārthase shubh aur ashubh upayogakī pr̥uthaktvavyavasthā nahīn rahatī .
bhāvārtha : — shubhopayogajanya puṇyake phalarūpamen devādikakī sampadāyen milatī hain aur ashubhopayogajanya pāpake phalarūpamen nārakādik kī āpadāyen milatī hain . kintu ve devādik tathā nārakādik donon paramārthase duḥkhī hī hain . isaprakār donoṅkā phal samān honese shubhopayog aur ashubhopayog donon paramārthase samān hī hain arthāt upayogamen — ashuddhopayogamen — shubh aur ashubh nāmak bhed paramārthase ghaṭit nahīn hote ..72..
(jaise indriyasukhako duḥkharūp aur shubhopayogako ashubhopayogake samān batāyā hai isīprakār) ab, shubhopayogajanya phalavālā jo puṇya hai use visheṣhataḥ dūṣhaṇ deneke liye (arthāt usamen doṣh dikhāneke liye) us puṇyako (-usake astitvako) svīkār karake usakī (puṇyakī) bātakā khaṇḍan karate hain : —
chakrī ane devendra shubh -upayogamūlak bhogathī puṣhṭi kare dehādinī, sukhī sam dīse abhirat rahī. 73.
124pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-