Pravachansar-Hindi (simplified iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 128 of 513
PDF/HTML Page 161 of 546

 

tr̥uṣhṇābhirduḥkhabījatayā‘tyantaduḥkhitāḥ santo mr̥ugatr̥uṣhṇābhya ivāmbhānsi viṣhayebhyaḥ saukhyānya- bhilaṣhanti . tadduḥkhasantāpavegamasahamānā anubhavanti cha viṣhayān, jalāyukā iv, tāvadyāvat kṣhayan yānti . yathā hi jalāyukāstr̥uṣhṇābījen vijayamānen duḥkhāṅku reṇ kramataḥ samākramyamāṇā duṣhṭakīlālamabhilaṣhantyastadevānubhavantyashchāpralayāt klishyante, evamamī api puṇyashālinaḥ pāpashālin iv tr̥uṣhṇābījen vijayamānen duḥkhāṅku reṇ kramataḥ samākramyamāṇā viṣhayān- bhilaṣhantastānevānubhavantashchāpralayāt klishyante . ataḥ puṇyāni sukhābhāsasya duḥkhasyaiv sādhanāni syuḥ ..75.. sukhādvilakṣhaṇāni viṣhayasukhāni ichchhanti . na kevalamichchhanti, na kevalamichchhanti, aṇubhavanti ya anubhavanti cha . kimparyantam . āmaraṇan maraṇaparyantam . kathambhūtāḥ . dukkhasantattā duḥkhasantaptā iti . ayamatrārthaḥyathā tr̥uṣhṇodrekeṇ honese puṇyajanit tr̥uṣhṇāoṅke dvārā bhī atyanta duḥkhī hote hue 1mr̥ugatr̥uṣhṇāmense jalakī bhān̐ti viṣhayommense sukh chāhate hain aur us 2duḥkhasantāpake vegako sahan na kar sakanese viṣhayoṅko tab -tak bhogate hain, jab tak ki vināshako [-maraṇako ] prāpta nahīn hote . jaise joṅk (goñch) tr̥uṣhṇā jisakā bīj hai aise vijayako prāpta hotī huī duḥkhāṅkurase kramashaḥ ākrānta honese dūṣhit rakta ko chāhatī hai aur usīko bhogatī huī maraṇaparyanta kleshako pātī hai, usīprakār yah puṇyashālī jīv bhī, pāpashālī jīvoṅkī bhān̐ti, tr̥uṣhṇā jisakā bīj hai aise vijay prāpta duḥkhāṅkuroṅke dvārā kramashaḥ ākrānt honese, viṣhayoṅko chāhate hue aur unhīṅko bhogate hue vināshaparyant (-maraṇaparyanta) klesh pāte hain . isase puṇya sukhābhās aise duḥkhakā hī sādhan hai .

bhāvārtha :jinhen samastavikalpajāl rahit paramasamādhise utpanna sukhāmr̥utarūp sarva ātmapradeshommen paramaāhlādabhūt svarūpatr̥upti nahīn vartatī aise samasta sansārī jīvoṅke nirantar viṣhayatr̥uṣhṇā vyakta yā avyaktarūpase avashya vartatī hai . ve tr̥uṣhṇārūpī bīj kramashaḥ aṅkurarūp hokar duḥkhavr̥ukṣharūpase vr̥uddhiko prāpta hokar, isaprakār duḥkhadāhakā veg asahya hone par, ve jīv viṣhayommen pravr̥utta hote hain . isaliye jinakī viṣhayommen pravr̥utti dekhī jātī hai aise devon takake samasta sansārī jīv duḥkhī hī hain .

isaprakār duḥkhabhāv hī puṇyoṅkāpuṇyajanit sāmagrīkāālamban karatā hai isaliye puṇya sukhābhās aise duḥkhakā hī avalambansādhan hai ..75..

128pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-

1. jaise mr̥ugajalamense jal nahīn milatā vaise hī indriyaviṣhayommense sukh prāpta nahīn hotā .

2. duḥkhasantāp = duḥkhadāh; duḥkhakī jalanpīṛā .