evamasya tattvāpratipattinimīlitasya, mohen vā rāgeṇ vā dveṣheṇ vā pariṇatasya, tr̥uṇapaṭalāvachchhannagartasaṅgatasya kareṇukuṭṭanīgātrāsaktasya pratidviradadarshanoddhatapravidhāvitasya cha sindhurasyev, bhavati nām nānāvidho bandhaḥ . tato‘mī aniṣhṭakāryakāriṇo mumukṣhuṇā moharāgadveṣhāḥ samyagnirmūlakāṣhan kaṣhitvā kṣhapaṇīyāḥ ..84.. moheṇ va rāgeṇ va doseṇ va pariṇadassa jīvassa moharāgadveṣhapariṇatasya mohādirahitaparamātmasvarūp- pariṇatichyutasya bahirmukhajīvasya jāyadi viviho bandho shuddhopayogalakṣhaṇo bhāvamokṣhastadbalen jīv- pradeshakarmapradeshānāmatyantavishleṣho dravyamokṣhaḥ, itthambhūtadravyabhāvamokṣhādvilakṣhaṇaḥ sarvaprakāropādeyabhūtasvā- bhāvikasukhaviparītasya nārakādiduḥkhasya kāraṇabhūto vividhabandho jāyate . tamhā te saṅkhavaidavvā yato
ab, tīnon prakārake mohako aniṣhṭa kāryakā kāraṇ kahakar usakā (-tīn prakārake mohakā) kṣhay karaneko sūtra dvārā kahate hain : —
anvayārtha : — [mohen vā ] moharūp [rāgeṇ vā ] rāgarūp [dveṣheṇ vā ] athavā dveṣharūp [pariṇatasya jīvasya] pariṇamit jīvake [vividhaḥ bandhaḥ ] vividh bandh [jāyate ] hotā hai; [tasmāt ] isaliye [te ] ve (moh -rāg -dveṣh) [saṅkṣhapayitavyāḥ ] sampūrṇatayā kṣhay karane yogya hain ..84..
ṭīkā : — isaprakār tattva -apratipatti (-vastusvarūpake agnān) se band hue, moh- rūp -rāgarūp yā dveṣharūp pariṇamit hote hue is jīvako — ghāsake ḍherase ḍhan̐ke hue khaḍḍekā saṅg karanevāle hāthīkī bhān̐ti, hathinīrūpī kuṭṭanīke sharīramen āsakta hāthīkī bhān̐ti aur virodhī hāthīko dekhakar, uttejit hokar (usakī or) dauṛate hue hāthīkī bhān̐ti — vividh prakārakā bandh hotā hai; isaliye mumukṣhu jīvako aniṣhṭa kārya karanevāle is moh, rāg aur dveṣhakā yathāvat
re ! moharūp vā rāgarūp vā dveṣhapariṇat jīvane vidhavidh thāye bandh, tethī sarva te kṣhayayogya chhe . 84.
144pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-