rāgadveṣhamohapariṇatasya jīvasyetthambhūto bandho bhavati tato rāgādirahitashuddhātmadhyānen te rāgadveṣh- mohā samyak kṣhapayitavyā iti tātparyam ..84.. ath svakīyasvakīyaliṅgai rāgadveṣhamohān gnātvā nirmūl nāsh ho isaprakār kṣhay karanā chāhiye .
bhāvārtha : — (1) hāthīko pakaṛaneke liye dharatīmen khaḍḍā banākar use ghāsase ḍhak diyā jātā hai, vahān̐ khaḍḍā honeke kāraṇ us khaḍḍe par jānese hāthī gir paḍatā hai aur vah isaprakār pakaṛā jātā hai . (2) hāthīko pakaṛaneke liye sikhāī huī hathinī bhejī jātī hai; usake shārīrik rāgamen phan̐sanese hāthī pakaṛā jātā hai . (3) hāthī pakaṛanekī tīsarī rīti yah hai ki us hāthīke sāmane dūsarā pālit hāthī bhejā jātā hai; usake pīchhe vah hāthī uttejit hokar laṛaneke liye dauṛatā hai aur isaprakār vah pakaṛanevāloṅke jālamen phan̐s jātā hai .
uparyukta prakārase jaise hāthī (1) agnānase, (2) rāgase (3) dveṣhase anek prakārake bandhanako prāpta hotā hai, usīprakār jīv (1) mohase, (2) rāgase yā (3) dveṣhase anek prakārake bandhanako prāpta hotā hai, isaliye mokṣhārthīko moh -rāg -dveṣhakā bhalībhān̐ti -sampūrṇatayā mūlase hī kṣhay kar denā chāhiye ..84..
ab, is moharāgadveṣhako in (āgāmī gāthāmen kahe gaye) chihnon -lakṣhaṇoṅke dvārā pahichān kar utpanna hote hī naṣhṭa kar denā chāhiye, esā pragaṭ karate hain : —
anvayārtha : — [arthe ayathāgrahaṇan ] padārthakā ayathāgrahaṇ (arthāt padārthoko jaise hain vaise satyasvarūp na mānakar unake viṣhayamen anyathā samajh) [cha ] aur [tiryaṅmanujeṣhu karuṇābhāvaḥ ] tiryañch -manuṣhyoṅke prati karuṇābhāv, [viṣhayeṣhu prasaṅgaḥ cha ] tathā viṣhayoṅkī saṅgati (iṣhṭa viṣhayommen prīti aur aniṣhṭa viṣhayommen aprīti) — [etāni ] yah sab [mohasya liṅgāni ] mohake chihna – lakṣhaṇ hain ..85..
viṣhayo taṇo vaḷī saṅg, – liṅgo jāṇavān ā mohanān. 85.