Pravachansar-Hindi (simplified iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 150 of 513
PDF/HTML Page 183 of 546

 

background image
pītatādayo guṇāḥ, yathā cha suvarṇan kramapariṇāmeneyrati ten kramapariṇāmenāryamāṇā vā arthāḥ
kuṇḍalādayaḥ paryāyāḥ
. evamanyatrāpi . yathā chaiteṣhu suvarṇapītatādiguṇakuṇḍalādiparyāyeṣhu
pītatādiguṇakuṇḍalādiparyāyāṇān suvarṇādapr̥uthagbhāvāt suvarṇamevātmā tathā cha teṣhu
dravyaguṇaparyāyeṣhu guṇaparyāyāṇān dravyādapr̥uthagbhāvāddravyamevātmā
..87..
kramapariṇāmase prāpta karatī hainpahun̐chatī hain athavā (ve) suvarṇake dvārā kramapariṇāmase prāpta kī
jātī hainpahun̐chī jātī hain isaliye kuṇḍal ityādi paryāyen ‘artha’ hain; isīprakār 1anyatra bhī
hai, (is dr̥uṣhṭāntakī bhān̐ti sarva dravya -guṇ -paryāyommen bhī samajhanā chāhiye) .
aur jaise in suvarṇa, pīlāpan ityādi guṇ aur kuṇḍal ityādi paryāyommen (-in
tīnommen, pīlāpan ityādi guṇoṅkā aur kuṇḍal paryāyoṅkā) suvarṇase apr̥uthaktva honese unakā
(-pīlāpan ityādi guṇoṅkā aur kuṇḍal ityādi paryāyoṅkā) suvarṇa hī ātmā hai, usīprakār
un dravya -guṇ -paryāyommen guṇ -paryāyoṅkā dravyase apr̥uthaktva honese unakā dravya hī ātmā hai
(arthāt dravya hī guṇ aur paryāyoṅkā ātmā -svarūp -sarvasva -satya hai)
.
bhāvārtha :86vīn gāthāmen kahā hai ki jinashāstroṅkā samyak abhyās mohakṣhayakā
upāy hai . yahān̐ saṅkṣhepamen yah batāyā hai ki un jinashāstrommen padārthoṅkī vyavasthā kisaprakār
kahī gaī hai . jinendradevane kahā kiartha (padārtha) arthāt dravya, guṇ aur paryāy . isake
atirikta vishvamen dūsarā kuchh nahīn hai, aur in tīnommen guṇ aur paryāyoṅkā ātmā (-usakā
sarvasva) dravya hī hai
. aisā honese kisī dravyake guṇ aur paryāy anya dravyake guṇ aur
paryāyarūp kiñchit mātra nahīn hote, samasta dravya apane -apane guṇ aur paryāyommen rahate hain .
aisī padārthoṅkī sthiti mohakṣhayake nimittabhūt pavitra jinashāstrommen kahī hai ..87..
150pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-
ev svabhāv iti . ath vistaraḥanantagnānasukhādiguṇān tathaivāmūrtatvātīndriyatvasiddhatvādiparyāyānshcha
iyarti gachchhati pariṇamatyāshrayati yen kāraṇen tasmādartho bhaṇyate . kim . shuddhātmadravyam .
tachchhuddhātmadravyamādhārabhūtamiyrati gachchhanti pariṇamantyāshrayanti yen kāraṇen tato‘rthā bhaṇyante . ke te .
gnānatvasiddhatvādiguṇaparyāyāḥ . gnānatvasiddhatvādiguṇaparyāyāṇāmātmā svabhāvaḥ ka iti pr̥uṣhṭe shuddhātma-
1 jaise suvarṇa, pīlāpan ādiko aur kuṇḍal ādiko prāpta karatā hai athavā pīlāpan ādi aur kuṇḍal
ādike dvārā prāpta kiyā jātā hai (arthāt pīlāpan ādi aur kuṇḍal ādik suvarṇako prāpta karate
hain) isaliye suvarṇa ‘artha’ hai, vaise dravya ‘artha’; jaise pīlāpan ādi āshrayabhūt suvarṇako prāpta karatā
hai athavā āshrayabhūt suvarṇadvārā prāpta kiye jāte hai (arthāt āshrayabhūt suvarṇa pīlāpan ādiko prāpta karatā
hai) isaliye pīlāpan ādi ‘artha’ hain, vaise guṇ ‘artha’ hain; jaise kuṇḍal ādi suvarṇako kramapariṇāmase
prāpta karate hain athavā suvarṇa dvārā kramapariṇāmase prāpta kiyā jātā hai (arthāt suvarṇa kuṇḍal ādiko
kramapariṇāmase prāpta karatā hai) isaliye kuṇḍal ādi ‘artha’ hain, vaise paryāyen ‘artha’ hain
.