Pravachansar-Hindi (simplified iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 201 of 513
PDF/HTML Page 234 of 546

 

background image
tayaikamev vastu, na vastvantaran, tathā dravyan svayamev pūrvāvasthāvasthitaguṇāduttarāvasthāvasthit-
guṇan pariṇamatpūrvottarāvasthāvasthitaguṇābhyān tābhyāmanubhūtātmasattākan pūrvottarāvasthāvasthit-
guṇābhyān samamavishiṣhṭasattākatayaikamev dravyan, na dravyāntaram
. yathaiv chotpadyamānan pāṇḍubhāven
vyayamānan haritabhāvenāvatiṣhṭhamānan sahakāraphalatvenotpādavyayadhrauvyāṇyekavastuparyāyadvāreṇ
sahakāraphalan, tathaivotpadyamānamuttarāvasthāvasthitaguṇen vyayamānan pūrvāvasthāvasthitaguṇenāvatiṣhṭhamānan
dravyatvaguṇenotpādavyayadhrauvyāṇyekadravyaparyāyadvāreṇ dravyan bhavati
..104..
guṇāt kevalagnānotpattibījabhūtātsakāshātsakalavimalakevalagnānaguṇāntaram . kathambhūtan satpariṇamati .
sadavisiṭṭhan svakīyasvarūpatvāchchidrūpāstitvādavishiṣhṭamabhinnam . tamhā guṇapajjāyā bhaṇiyā puṇ davvamev tti
tasmāt kāraṇānna kevalan pūrvasūtroditāḥ dravyaparyāyāḥ dravyan bhavanti, guṇarūpaparyāyā guṇaparyāyā bhaṇyante
te‘pi dravyamev bhavanti
. athavā sansārijīvadravyan matismr̥utyādivibhāvaguṇan tyaktvā shrutagnānādi-
kahānajainashāstramālā ]
gneyatattva -pragnāpan
201
pra. 26
sattāvālā honese ek hī vastu hai, anya vastu nahīn; isīprakār dravya svayam hī 1pūrva
avasthāmen avasthit guṇamense uttar avasthāmen avasthit guṇarūp pariṇamit hotā huā, pūrva
aur uttar avasthāmen avasthit un guṇoṅke dvārā apanī sattākā anubhav karatā hai,
isaliye pūrva aur uttar avasthāmen avasthit guṇoṅke sāth avashiṣhṭa sattāvālā honese ek
hī dravya hai, dravyāntar nahīn
.
(āmake dr̥uṣhṭāntakī bhān̐ti, dravya svayam hī guṇakī pūrva paryāyamense uttaraparyāyarūp
pariṇamit hotā huā, pūrva aur uttar guṇaparyāyoṅke dvārā apane astitvakā anubhav karatā
hai, isaliye pūrva aur uttar guṇaparyāyoṅke sāth abhinna astitva honese ek hī dravya hai
dravyāntar nahīn; arthāt ve ve guṇaparyāyen aur dravya ek hī dravyarūp hain, bhinna -bhinna dravya
nahīn hain
.)
aur, jaise pītabhāvase utpanna hotā haritabhāvase naṣhṭa hotā aur āmraphalarūpase sthir
rahatā honese āmraphal ek vastukī paryāyon dvārā utpād -vyay -dhrauvya hai, usīprakār uttar
avasthāmen avasthit guṇase utpanna, pūrva avasthāmen avasthit guṇase naṣhṭa aur dravyatva guṇase
sthir honese, dravya ekadravyaparyāyake dvārā utpād -vyay -dhrauvya hai
.
bhāvārtha :isase pūrvakī gāthāmen dravyaparyāyake dvārā (anek dravyaparyāyoṅke dvārā)
dravyake utpād -vyay -dhrauvya batāye gaye the . is gāthāmen guṇaparyāyake dvārā (ek-
dravyaparyāyake dvārā) dravyake utpād -vyay -dhrauvya batāye gaye hain ..104..
1. pūrva avasthāmen avāsthit guṇ = pahalekī avasthāmen rahā huā guṇ; guṇakī pūrva paryāy; pūrva guṇaparyāya.