Pravachansar-Hindi (simplified iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 205 of 513
PDF/HTML Page 238 of 546

 

background image
evottarīyasya guṇin iti tayorna pradeshavibhāgaḥ, tathā ya ev sattāyā guṇasya pradeshāsta ev
dravyasya guṇin iti tayorna pradeshavibhāgaḥ
. evamapi tayoranyatvamasti tallakṣhaṇasadbhāvāt .
atadbhāvo hyanyatvasya lakṣhaṇan, tattu sattādravyayorvidyat ev, guṇaguṇinostadbhāvasyābhāvāt,
shuklottarīyavadev . tathā hiyathā yaḥ kilaikachakṣhurindriyaviṣhayamāpadyamānaḥ samastetarendriy-
grāmagocharamatikrāntaḥ shuklo guṇo bhavati, na khalu tadakhilendriyagrāmagocharībhūtamuttarīyan bhavati,
yachcha kilākhilendriyagrāmagocharībhūtamuttarīyan bhavati, na khalu sa ekachakṣhurindriyaviṣhayamāpadyamānaḥ
samastetarendriyagrāmagocharamatikrāntaḥ shuklo guṇo bhavatīti tayostadbhāvasyābhāvaḥ; tathā yā
kasmāddhetoḥ . bhinnapradeshābhāvāt . ka yoriv . shuklavastrashuklaguṇayoriv . idi sāsaṇan hi vīrassa iti
shāsanamupadesh āgneti . kasya . vīrasya vīrābhidhānāntimatīrthaṅkaraparamadevasya . aṇṇattan tathāpi
pradeshābhede‘pi muktātmadravyashuddhasattāguṇayoranyatvan bhinnatvan bhavati . kathambhūtam . atabbhāvo atadbhāvarūpan
sañgnālakṣhaṇaprayojanādibhedasvabhāvam . yathā pradesharūpeṇābhedastathā sañgnādilakṣhaṇarūpeṇāpyabhedo bhavatu, ko
doṣh iti chet . naivam . ṇa tabbhavan hodi tanmuktātmadravyan shuddhātmasattāguṇen sah pradeshābhede‘pi
1. atadbhāv = (kathañchit) usakā na honā; (kathañchit) usarūp na honā (kathañchit) atadrūpatā . dravya
kathañchit sattāsvarūpase nahīn hai aur sattā kathañchit dravyarūpase nahīn hai, isaliye unake atadbhāv hai .
2. tadbhāv = usakā honā, usarūp honā, tadrūpatā .
3. sattā dravyake āshrayase rahatī hai, dravyako kisīkā āshray nahīn hai . [jaise ghaṛemen ghī rahatā hai, usīprakār
dravyamen sattā nahīn rahatī (kyoṅki ghaṛemen aur ghīmen to pradeshabhed hai) kintu jaise āmamen varṇa gandhādi hain
usīprakār dravyamen sattā hai
. ]
kahānajainashāstramālā ]
gneyatattva -pragnāpan
205
hī vastrakeguṇīkehain, isaliye unamen pradeshabhed nahīn hai; isīprakār jo sattākeguṇakepradesh
hain ve hī dravyakeguṇīkehain, isaliye unamen pradeshabhed nahīn hai .
aisā hone par bhī unamen (-sattā aur dravyamen) anyatva hai, kyoṅki (unamen) anyatvake
lakṣhaṇakā sadbhāv hai . 1atadbhāv anyatvakā lakṣhaṇ hai . vah to sattā aur dravyake hai hī,
kyoṅki guṇ aur guṇīke 2tadbhāvakā abhāv hotā haishuklatva aur vastrakī bhān̐ti . vah
is prakār hai ki :jaise ek chakṣhuindriyake viṣhayamen ānevālā aur anya sab indriyoṅke
samūhako gochar na honevālā shuklatva guṇ hai vah samasta indriy samūhako gochar honevālā aisā
vastra nahīn hai; aur jo samasta indriyasamūhako gochar honevālā vastra hai vah ek chakṣhuindriyake
viṣhayamen ānevālā tathā anya samasta indriyoṅke samūhako gochar na honevālā aisā shuklatva
guṇ nahīn hai, isaliye unake tadbhāvakā abhāv hai; isīprakār,
3kisīke āshray rahanevālī,