Pravachansar-Hindi (simplified iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 217 of 513
PDF/HTML Page 250 of 546

 

kahānajainashāstramālā ]
gneyatattva -pragnāpan
217

paryāyaniṣhpādikā vyatirekavyaktīstāstāḥ saṅkrāmato dravyasya sadbhāvanibaddha ev prādurbhāvaḥ, hemavat . tathā hiyadā hemaivābhidhīyate nāṅgadādayaḥ paryāyāstadā hemasamānajīvitābhiryaug- padyapravr̥uttābhirhemaniṣhpādikābhiranvayashakti bhiraṅgadādiparyāyasamānajīvitāḥ kramapravr̥uttā aṅgadādi- paryāyaniṣhpādikā vyatirekavyaktīstāstāḥ saṅkrāmato hemnaḥ sadbhāvanibaddha ev prādurbhāvaḥ . yadā tu paryāyā evābhidhīyante na dravyan, tadā prabhavāvasānalāñchhanābhiḥ kramapravr̥uttābhiḥ paryāyaniṣhpādikābhirvyatirekavyaktibhistābhistābhiḥ prabhavāvasānavarjitā yaugapadyapravr̥uttā dravya- karoti . sadā labhadi sadā sarvakālan labhate . kin karmatāpannam . pādubbhāvan prādurbhāvamutpādam . kathambhūtam . sadasabbhāvaṇibaddhan sadbhāvanibaddhamasadbhāvanibaddhan cha . kābhyān kr̥utvā . davvatthapajjayatthehin dravyārthikaparyāyārthikanayābhyāmiti . tathāhiyathā yadā kāle dravyārthikanayen vivakṣhā kriyate yadev kaṭakaparyāye suvarṇan tadev kaṅkaṇaparyāye nānyaditi, tadā kāle sadbhāvanibaddha evotpādaḥ . kasmāditi chet . dravyasya dravyarūpeṇāvinaṣhṭatvāt . yadā punaḥ paryāyavivakṣhā kriyate kaṭakaparyāyāt sakāshādanyo yaḥ kaṅkaṇaparyāyaḥ suvarṇasambandhī sa ev na bhavati, tadā punarasadutpādaḥ . kasmāditi chet . pūrvaparyāyasya vinaṣhṭatvāt . tathā yadā dravyārthikanayavivakṣhā kriyate ya ev pūrvan gr̥uhasthāvasthāyāmevamevan gr̥uhavyāpāran kr̥utavān pashchājjinadīkṣhān gr̥uhītvā sa evedānīn rāmādikevalipuruṣho nishchayaratnatrayātmakaparamātmadhyāne- paryāyoṅkī utpādak un -un 1vyatirekavyaktiyoṅko prāpta honevāle dravyako 2sadbhāvasambaddha hī utpād hai; suvarṇakī bhān̐ti . jaise :jab suvarṇa hī kahā jātā haibājūbandhā ādi paryāyen nahīn, tab suvarṇa jitanī sthāyī, yugapat pravartamān, suvarṇakī utpādak anvayashaktiyoṅke dvārā bājūbandh ityādi paryāy jitane sthāyī, kramashaḥ pravartamān, bājūbandh ityādi paryāyoṅkī utpādak un -un vyatirekavyaktiyoṅko prāpta honevāle suvarṇakā sadbhāvasambaddha hī utpād hai .

aur jab paryāyen hī kahī jātī hain,dravya nahīn, tab utpattivināsh jinakā lakṣhaṇ hai aisī, kramashaḥ pravartamān, paryāyoṅko utpanna karanevālī un -un vyatirekavyaktiyoṅke dvārā, utpattivināsh rahit, yugapat pravartamān, dravyakī utpādak anvayashaktiyoṅko prāpta honevāle

hotī hain aur paryāyoṅko utpanna karatī hain . shrutagnān, kevalagnān ityādi tathā svarūpācharaṇ chāritra,
yathākhyātachāritra ityādi ātmadravyakī vyatirekavyaktiyān̐ hain . vyatirek aur anvayake arthoṅke liye
199ven pr̥uṣhṭhakā phu ṭanoṭ (ṭippaṇī) dekhen . ]

anvay shaktiyoṅko mukhya aur vyatirekavyaktiyoṅko gauṇ kar diyā jātā hai, isaliye dravyake sadbhāvasambaddha utpād (sat -utpād, vidyamānakā utpād) hai . ] પ્ર. ૨૮

*1. vyatirekavyakti = bhedarūp pragaṭatā . [vyatirekavyaktiyān̐ utpatti vināshako prāpta hotī hain, kramashaḥ pravr̥utta

2. sadbhāvasambaddha = sadbhāv -astitvake sāth sambandh rakhanevālā,saṅkalit . [dravyakī vivakṣhāke samay