kramapravr̥uttimāsādya tattadvayatirekamāpannābhirhemāṅgadādiparyāyamātrīkriyet . tato dravyārthādeshā- tsadutpādaḥ, paryāyārthādeshādasat ityanavadyam ..111.. ath sadutpādamananyatven nishchinoti — jīvo bhavan bhavissadi ṇaro‘maro vā paro bhavīy puṇo .
kin davvattan pajahadi ṇa jahan aṇṇo kahan hodi ..112.. punarasadbhāvanibaddha evotpādaḥ . kasmāditi chet . pūrvaparyāyādanyatvāditi . yathedan jīvadravye sadutpādā- sadutpādavyākhyānan kr̥utan tathā sarvadravyeṣhu yathāsambhavan gnātavyamiti ..111.. ath pūrvoktamev sadutpādan dravyādabhinnatven vivr̥uṇoti — jīvo jīvaḥ kartā bhavan bhavan pariṇaman san bhavissadi bhaviṣhyati tāvat . kramapravr̥utti prāpta karake us -us vyatirekavyaktitvako prāpta hotī huī, suvarṇako bājūbandhādi paryāyamātra (-paryāyamātrarūp) karatī hain .
isaliye dravyārthik kathanase sat -utpād hai, paryāyārthik kathanase asat -utpād hai — yah bāt anavadya (nirdoṣh, abādhya) hai .
bhāvārtha : — jo pahale vidyamān ho usīkī utpattiko sat -utpād kahate hain aur jo pahale vidyamān na ho usakī utpattiko asat -utpād kahate hain . jab paryāyoṅko gauṇ karake dravyakā mukhyatayā kathan kiyā jātā hai, tab to jo vidyamān thā vahī utpanna hotā hai, (kyoṅki dravya to tīnon kālamen vidyamān hai); isaliye dravyārthik nayase to dravyako sat -utpād hai; aur jab dravyako gauṇ karake paryāyoṅkā mukhyatayā kathan kiyā jātā hai tab jo vidyamān nahīn thā vah utpanna hotā hai (kyoṅki vartamān paryāy bhūtakālamen vidyamān nahīn thī), isaliye paryāyārthik nayase dravyake asat -utpād hai .
yahān̐ yah lakṣhyamen rakhanā chāhiye ki dravya aur paryāyen bhinna -bhinna vastuen̐ nahīn hain; isaliye paryāyoṅkī vivakṣhāke samay bhī, asat -utpādamen, jo paryāyen hain ve dravya hī hain, aur dravyakī vivakṣhāke samay bhī sat -utpādamen, jo dravya hai ve hī paryāyen hī hain ..111..
ab (sarva paryāyommen dravya ananya hai arthāt vah kā vahī hai, isaliye usake sat -utpād