Pravachansar-Hindi (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 135.

< Previous Page   Next Page >


Page 267 of 513
PDF/HTML Page 300 of 546

 

kahānajainashāstramālā ]
gneyatattva -pragnāpan
267
jīvā poggalakāyā dhammādhammā puṇo ya āgāsan .
sapadesehin asaṅkhā ṇatthi pades tti kālassa ..135..
jīvāḥ pudgalakāyā dharmādharmau punashchākāsham .
svapradeshairasaṅkhyātā na santi pradeshā iti kālasya ..135..

pradeshavanti hi jīvapudgaladharmādharmākāshāni anekapradeshavattvāt . apradeshaḥ kālāṇuḥ pradeshamātratvāt . asti cha samvartavistārayorapi lokākāshatulyāsaṅkhyeyapradeshāparityāgājjīvasya, dravyeṇ pradeshamātratvādapradeshatve‘pi dvipradeshādisaṅkhyeyāsaṅkhyeyānantapradeshaparyāyeṇānavadhārit- pradeshatvātpudgalasya, sakalalokavyāpyasaṅkhyeyapradeshaprastārarūpatvād dharmasya, sakalalokavyāpya- jīvā poggalakāyā dhammādhammā puṇo ya āgāsan jīvāḥ pudgalakāyāḥ dharmādharmau punashchākāsham . ete pañchāstikāyāḥ kimvishiṣhṭāḥ . sapadesehin asaṅkhā svapradeshairasaṅkhyeyāḥ . atrāsaṅkhyeyapradeshashabden pradeshabahutvan grāhyam . tachcha yathāsambhavan yojanīyam . jīvasya tāvatsansārāvasthāyān vistāropasanhārayorapi pradīp- vatpradeshānān hānivr̥uddhayorabhāvādvayavahāreṇ dehamātre‘pi nishchayen lokākāshapramitāsaṅkhyeyapradeshatvam .

anvayārtha :[jīvāḥ ] jīv [pudgalakāyāḥ ] pudgalakāy, [dharmādharmau ] dharma, adharma [punaḥ cha ] aur [ākāshan ] ākāsh [svapradeshaiḥ ] svapradeshoṅkī apekṣhāse [asaṅkhyātāḥ ] asaṅkhyāt arthāt anek hain; [kālasya ] kālake [pradeshāḥ iti ] pradesh [na santi ] nahīn hain ..135..

ṭīkā :jīv, pudgal, dharma, adharma aur ākāsh anek pradeshavāle honese pradeshavān hain . kālāṇu pradeshamātra (ekapradeshī) honese apradeshī hai .

[uparokta bātako spaṣhṭa karate hain : ] saṅkoch -vistārake hone par bhī jīv lokākāsh tulya asaṅkhya pradeshoṅko nahīn chhoṛatā, isaliye vah pradeshavān hai; pudgal yadyapi dravya apekṣhāse pradeshamātra (-ekapradeshī) honese apradeshī hai tathāpi, do pradeshonse lekar saṅkhyāt, asaṅkhyāt, aur anantapradeshomvālī paryāyoṅkī apekṣhāse anishchit pradeshavālā honese pradeshavān hai; sakal lokavyāpī asaṅkhya pradeshoṅke 1prastārarūp honese dharma pradeshavān hai; sakalalokavyāpī asaṅkhya

jīvadravya, pudgalakāy, dharma, adharma vaḷī ākāshane chhe svapradesh anek, nahi varte pradesho kāḷane. 135.

1. prastār = phai lāv; vistār .