dharmatvāchcha tadekadeshasarvalokaniyamo nāsti . kālajīvapudgalānāmityekadravyāpekṣhayā ekadesh anekadravyāpekṣhayā punarañjanachūrṇapūrṇasamudgakanyāyen sarvalok eveti ..136..
svakīyasvakīyasvarūpe tiṣhṭhanti tathāpi vyavahāreṇ lokākāshe tiṣhṭhantīti . atra yadyapyanantajīv- dravyebhyo‘nantaguṇapudgalāstiṣhṭhanti tathāpyekadīpaprakāshe bahudīpaprakāshavadvishiṣhṭāvagāhashaktiyogenā- saṅkhyeyapradeshe‘pi loke‘vasthānan na virudhyate ..136.. ath yadevākāshasya paramāṇuvyāptakṣhetran pradesh- lakṣhaṇamuktan sheṣhadravyapradeshānān tadeveti sūchayati — jadh te ṇabhappadesā yathā te prasiddhāḥ paramāṇu- vyāptakṣhetrapramāṇākāshapradeshāḥ tadhappadesā havanti sesāṇan tenaivākāshapradeshapramāṇen pradeshā bhavanti . keṣhām . shuddhabuddhaikasvabhāvan yatparamātmadravyan tatprabhr̥utisheṣhadravyāṇām . apadeso paramāṇū apradesho dvitīyādi- pradesharahito yo‘sau pudgalaparamāṇuḥ teṇ padesubbhavo bhaṇido ten paramāṇunā pradeshasyodbhav niyam nahīn hai . (aur) kāl, jīv tathā pudgal ek dravyakī apekṣhāse lokake ekadeshamen rahate hain aur anek dravyoṅkī apekṣhāse añjanachūrṇa (kājal) se bharī huī ḍibiyāke nyāyānusār samasta lokamen hī hain ..136.. ab, yah kahate hain ki pradeshavattva aur apradeshavattva kis prakārase sambhav hai : —
anvayārtha : — [yathā ] jaise [te nabhaḥ pradeshāḥ ] ve ākāshapradesh hain, [tathā ] usīprakār [sheṣhāṇān ] sheṣh dravyoṅke [pradeshāḥ bhavanti ] pradesh hain (arthāt jaise – ākāshake pradesh paramāṇurūpī gajase nāpe jāte hai . usīprakār sheṣh dravyoṅke pradesh bhī isīprakār nāpe jāte hain ) . [paramāṇuḥ ] paramāṇu [apradeshaḥ ] apradeshī hai; [ten ] usake dvārā [pradeshodbhavaḥ bhaṇitaḥ ] pradeshodbhav kahā hai ..137..
je rīt ābh -pradesh, te rīt sheṣh dravya -pradesh chhe; apradesh paramāṇu vaḍe udbhav pradesh taṇo bane. 137.
270pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-