dvipradeshādyudbhavahetubhūtatathāvidhasnigdharūkṣhaguṇapariṇāmashaktisvabhāvātpradeshodbhavatvamasti . tataḥ paryāyeṇānekapradeshatvasyāpi sambhavāt dvayādisaṅkhyeyāsaṅkhyeyānantapradeshatvamapi nyāyyan pudgalasya ..137..
paramāṇorgatipariṇateḥ sahakāritven vartate . kasya sambandhī yo‘sau paramāṇuḥ . padesamettassa davvajādassa pradeshamātrapudgalajātirūpaparamāṇudravyasya . kin kurvataḥ . vadivadado vyatipatato mandagatyā gachchhataḥ . kan prati . padesan kālāṇuvyāptamekapradesham . kasya sambandhinam . āgāsadavvassa ākāshadravyasyeti . tathāhi – kālāṇurapradesho bhavati . kasmāt . dravyeṇaikapradeshatvāt . athavā yathā snehaguṇen pudgalānān tathāpi do 1pradeshādike udbhavake hetubhūt tathāvidh (us prakārake) snigdha -rūkṣhaguṇarūp pariṇamit honekī shaktirūp svabhāvake kāraṇ usake pradeshoṅkā udbhav hai; isaliye paryāyase anekapradeshīpanekā bhī sambhav honese pudgalako dvipradeshīpanese lekar saṅkhyāt, asaṅkhyāt aur anantapradeshīpanā bhī nyāyayukta hai ..137.. ab, ‘kālāṇu apradeshī hī hai’ aisā niyam karate hain (arthāt darashāte hain : — )
anvayārtha : — [samayaḥ tu ] kāl to [apradeshaḥ ] apradeshī hai, [pradeshamātrasya dravyajātasya ] pradeshamātra pudgal -paramāṇu [ākāshadravyasya pradeshan ] ākāsh dravyake pradeshako [vyatipatataḥ ] mand gatise ullaṅghan kar rahā ho tab [saḥ vartate ] vah vartatā hai arthāt nimittabhūtatayā pariṇamit hotā hai ..138..
chhe kāḷ to apradesh; ekapradesh paramāṇu yadā ākāshadravya taṇo pradesh atikrame, varte tadā. 138.
272pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-
1. dvipradeshī ityādi skandhoṅkī utpattike kāraṇabhūt jo snigdha -rūkṣha guṇ hain unarūp pariṇamit honekī shakti pudgalakā svabhāv hai .