Pravachansar-Hindi (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 141.

< Previous Page   Next Page >


Page 279 of 513
PDF/HTML Page 312 of 546

 

kahānajainashāstramālā ]
gneyatattva -pragnāpan
279
ath tiryagūrdhvaprachayāvāvedayati

ekko va duge bahugā saṅkhātīdā tado aṇantā ya .

davvāṇan cha padesā santi hi samay tti kālassa ..141..
eko vā dvau bahavaḥ saṅkhyātītāstato‘nantāshcha .
dravyāṇān cha pradeshāḥ santi hi samayā iti kālasya ..141..

pradeshaprachayo hi tiryakprachayaḥ samayavishiṣhṭavr̥uttiprachayastadūrdhvaprachayaḥ . tatrākāshasyā- vasthitānantapradeshatvāddharmādharmayoravasthitāsaṅkhyeyapradeshatvājjīvasyānavasthitāsaṅkhyeyapradeshatvātpudgalasya nirūpayatiekko va duge bahugā saṅkhātīdā tado aṇantā ya eko vā dvau bahavaḥ saṅkhyātītāstato‘nantāshcha . davvāṇan cha padesā santi hi kāladravyan vihāy pañchadravyāṇān sambandhin ete pradeshā yathāsambhavan santi hi sphu ṭam . samay tti kālassa kālasya punaḥ pūrvoktasaṅkhyopetāḥ samayāḥ santīti . tadyathāekākāraparam- samarasībhāvapariṇataparamānandaikalakṣhaṇasukhāmr̥utabharitāvasthānān kevalagnānādivyaktirūpānantaguṇādhārabhūtānān lokākāshapramitashuddhāsaṅkhyeyapradeshānān muktātmapadārthe yo‘sau prachayaḥ samūhaḥ samudāyo rāshiḥ sa . kin kin bhaṇyate . tiryakprachay iti tiryaksāmānyamiti vistārasāmānyamiti akramānekānta iti cha

ab, 1tiryakprachay tathā 2ū rdhvaprachay batalāte hain :

anvayārtha :[dravyāṇān cha ] dravyoṅke [ekaḥ ] ek, [dvau ] do, [bahavaḥ ] bahutase, [saṅkhyātītāḥ ] asaṅkhya, [vā ] athavā [tataḥ anantāḥ cha ] ananta [pradeshāḥ ] pradesh [santi hi ] hain . [kālasya ] kālase [samayāḥ iti ] ‘samay’ hain ..141..

ṭīkā :pradeshoṅkā prachay (samūh) tiryakprachay aur samayavishiṣhṭa 3vr̥uttiyoṅkā samūh vah ū rdhvaprachay hai .

vahān̐ ākāsh avasthit (-nishchal, sthir) ananta pradeshī honese dharma tathā adharma avasthit asaṅkhya pradeshī honese jīv anavasthit (asthir) asaṅkhyapradeshī hai aur pudgal

varte pradesho dravyane, je ek athavā be ane
bahu vā asaṅkhya, anant chhe; vaḷī hoy samayo kāḷane. 141
.

1. tiryak = tirachhā; āḍā; kṣhetra - apekṣhit (pradeshoṅkā phai lāv) .

2. ū rdhva = ūn̐chā; kāl - apekṣhit .

3. vr̥utti = vartanā; pariṇati; paryāy; utpād -vyay -dhrauvya; astitva .