ekko va duge bahugā saṅkhātīdā tado aṇantā ya .
pradeshaprachayo hi tiryakprachayaḥ samayavishiṣhṭavr̥uttiprachayastadūrdhvaprachayaḥ . tatrākāshasyā- vasthitānantapradeshatvāddharmādharmayoravasthitāsaṅkhyeyapradeshatvājjīvasyānavasthitāsaṅkhyeyapradeshatvātpudgalasya nirūpayati — ekko va duge bahugā saṅkhātīdā tado aṇantā ya eko vā dvau bahavaḥ saṅkhyātītāstato‘nantāshcha . davvāṇan cha padesā santi hi kāladravyan vihāy pañchadravyāṇān sambandhin ete pradeshā yathāsambhavan santi hi sphu ṭam . samay tti kālassa kālasya punaḥ pūrvoktasaṅkhyopetāḥ samayāḥ santīti . tadyathā – ekākāraparam- samarasībhāvapariṇataparamānandaikalakṣhaṇasukhāmr̥utabharitāvasthānān kevalagnānādivyaktirūpānantaguṇādhārabhūtānān lokākāshapramitashuddhāsaṅkhyeyapradeshānān muktātmapadārthe yo‘sau prachayaḥ samūhaḥ samudāyo rāshiḥ sa . kin kin bhaṇyate . tiryakprachay iti tiryaksāmānyamiti vistārasāmānyamiti akramānekānta iti cha
ab, 1tiryakprachay tathā 2ū rdhvaprachay batalāte hain : —
anvayārtha : — [dravyāṇān cha ] dravyoṅke [ekaḥ ] ek, [dvau ] do, [bahavaḥ ] bahutase, [saṅkhyātītāḥ ] asaṅkhya, [vā ] athavā [tataḥ anantāḥ cha ] ananta [pradeshāḥ ] pradesh [santi hi ] hain . [kālasya ] kālase [samayāḥ iti ] ‘samay’ hain ..141..
ṭīkā : — pradeshoṅkā prachay (samūh) tiryakprachay aur samayavishiṣhṭa 3vr̥uttiyoṅkā samūh vah ū rdhvaprachay hai .
vahān̐ ākāsh avasthit (-nishchal, sthir) ananta pradeshī honese dharma tathā adharma avasthit asaṅkhya pradeshī honese jīv anavasthit (asthir) asaṅkhyapradeshī hai aur pudgal
bahu vā asaṅkhya, anant chhe; vaḷī hoy samayo kāḷane. 141.
1. tiryak = tirachhā; āḍā; kṣhetra - apekṣhit (pradeshoṅkā phai lāv) .
2. ū rdhva = ūn̐chā; kāl - apekṣhit .
3. vr̥utti = vartanā; pariṇati; paryāy; utpād -vyay -dhrauvya; astitva .