Pravachansar-Hindi (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 154.

< Previous Page   Next Page >


Page 300 of 513
PDF/HTML Page 333 of 546

 

athātmano‘nyadravyasaṅkīrṇatve‘pyarthanishchāyakamastitvan svaparavibhāgahetutvenodyotayati

tan sabbhāvaṇibaddhan davvasahāvan tihā samakkhādan .

jāṇadi jo saviyappan ṇa muhadi so aṇṇadaviyamhi ..154..
tan sadbhāvanibaddhan dravyasvabhāvan tridhā samākhyātam .
jānāti yaḥ savikalpan na muhyati so‘nyadravye ..154..

yatkhalu svalakṣhaṇabhūtan svarūpāstitvamarthanishchāyakamākhyātan sa khalu dravyasya svabhāv ev, sadbhāvanibaddhatvād dravyasvabhāvasya . athāsau dravyasvabhāvo dravyaguṇaparyāyatven sthityutpādavyayatven cha tritayīn vikalpabhūmikāmadhirūḍhaḥ parignāyamānaḥ paradravye mohamapohya svaparavibhāgaheturbhavati, shuddhātmasvarūpan na sambhavantīti ..153.. ath svarūpāstitvalakṣhaṇan paramātmadravyan yo‘sau jānāti sa paradravye mohan na karotīti prakāshayatijāṇadi jānāti . jo yaḥ kartā . kam . tan pūrvoktan davvasahāvan paramātmadravyasvabhāvam . kimvishiṣhṭam . sabbhāvaṇibaddhan svabhāvaḥ svarūpasattā tatra nibaddhamādhīnan tanmayan

ab, ātmākā anya dravyake sāth sanyuktapanā hone par bhī 1artha nishchāyak astitvako svapar vibhāgake hetuke rūpamen samajhāte hain :

anvayārtha :[yaḥ ] jo jīv [tan ] us (pūrvokta) [sadbhāvanibaddhan ] astitvaniṣhpanna, [tridhā samākhyātan ] tīn prakārase kathit, [savikalpan ] bhedomvāle [dravyasvabhāvan ] dravyasvabhāvako [jānāti ] jānatā hai, [saḥ ] vah [anyadravye ] anya dravyamen [na muhyati ] mohako prāpta nahīn hotā ..154..

ṭīkā :jo, dravyako nishchit karanevālā, svalakṣhaṇabhūt svarūpastitva kahā gayā hai vah vāstavamen dravyakā svabhāv hī hai; kyoṅki dravyakā svabhāv astitvaniṣhpanna (astitvakā banā huā) hai . dravyaguṇparyāyarūpase tathā dhrauvyautpādvyayarūpase 2trayātmak bhedabhūmikāmen ārūrḥ aisā yah dravyasvabhāv gnāt hotā huā, paradravyake prati mohako dūr karake

astitvathī niṣhpanna dravyasvabhāvane trivikalpane je jāṇato, te ātamā nahi moh paradravye lahe. 154.

300pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-

1. artha nishchāyak = dravyakā nishchay karanevālā; (dravyakā nirṇay karanekā sādhan jo svarūpāstitva hai vah sva -parakā bhed karanemen sādhanabhūt hai, isaprakār is gāthāmen samajhāte hain .)

2. trayātmak = tīnasvarūp; tīnake samūharūp (dravyakā svabhāv dravya, guṇ aur paryāy aise tīn bhedomvālā tathā dhrauvya, utpād aur vyay aise tīn bhedomvālā hai .)