eguttaramegādī aṇussa ṇiddhattaṇan cha lukkhattan .
paramāṇorhi tāvadasti pariṇāmaḥ tasya vastusvabhāvatvenānatikramāt . tatastu pariṇāmā- dupāttakādāchitkavaichitryan chitraguṇayogitvātparamāṇorekādyekottarānantāvasānāvibhāgaparichchhed- vyāpi snigdhatvan vā rūkṣhatvan vā bhavati ..164.. eguttaramegādī ekottaramekādi . kim . ṇiddhattaṇan cha lukkhattan snigdhatvan rūkṣhatvan cha karmatāpannam . bhaṇidan bhaṇitan kathitam . kimparyantam . jāv aṇantattamaṇubhavadi anantatvamanantaparyantan yāvadanubhavati prāpnoti . kasmātsakāshāt . pariṇāmādo pariṇativisheṣhātpariṇāmitvādityarthaḥ . kasya sambandhi . aṇussa aṇoḥ pudgalaparamāṇoḥ . tathāhi — yathā jīve jalājāgomahiṣhīkṣhīre snehavr̥uddhivatsnehasthānīyan rāgatvan rūkṣha- sthānīyan dveṣhatvan bandhakāraṇabhūtan jaghanyavishuddhisaṅkleshasthānīyamādin kr̥utvā paramāgamakathitakrameṇotkr̥uṣhṭa- vishuddhisaṅkleshaparyantan vardhate, tathā pudgalaparamāṇudravye‘pi snigdhatvan rūkṣhatvan cha bandhakāraṇabhūtan pūrvoktajalāditāratamyashaktidr̥uṣhṭāntenaikaguṇasañgnān jaghanyashaktimādin kr̥utvā guṇasañgnenāvibhāgaparichchhed-
anvayārtha : — [aṇoḥ ] paramāṇuke [pariṇāmāt ] pariṇamanake kāraṇ [ekādi ] ekase (-ek avibhāg pratichchhedase) lekar [ekottaran ] ek – ek barḥate hue [yāvat ] jab tak [anantatvam anubhavati ] anantapaneko (-ananta avibhāgī pratichchhedapaneko) prāpta ho tab tak (snigdhatvan vā rūkṣhatvan) snigdhatva athavā rūkṣhatva hotā hai aisā [bhaṇitam ] (jinendradevane) kahā hai ..164..
ṭīkā : — pratham to paramāṇuke pariṇām hotā hai kyoṅki vah (pariṇām) vastukā svabhāv honese ullaṅghan nahīn kiyā jā sakatā . aur us pariṇāmake kāraṇ jo 1kādāchitka
snigdhatva vā rūkṣhatva e pariṇāmathī paramāṇune. 164.
314pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-
2vichitratā dhāraṇ karatā hai aisā, ekase lekar ek – ek barḥate hue ananta avibhāg pratichchhedon
1. kādāchitka = kisī samay ho aisā; kṣhaṇik; anitya .
2. vichitratā = anekaprakāratā; vividhatā; anekarūpatā (chikanāpan aur rūkhāpan pariṇāmake kāraṇ kṣhaṇik