ayan khalvātmā shuddhopayogasāmarthyāt prakṣhīṇaghātikarmā, kṣhāyopashamikagnān- darshanāsampr̥uktatvādatīndriyo bhūtaḥ sannikhilāntarāyakṣhayādanantavaravīryaḥ, kr̥utsnagnānadarshanāvaraṇ- pralayādadhik ke valagnānadarshanābhidhānatejāḥ, samastamohanīyābhāvādatyantanirvikārashuddhachaitanya- svabhāvamātmānamāsādayan svayamev svaparaprakāshakatvalakṣhaṇan gnānamanāku latvalakṣhaṇan saukhyan cha bhūtvā pariṇamate . evamātmano gnānānandau svabhāv ev . svabhāvasya tu parānapekṣhatvādindriyai- rvināpyātmano gnānānandau sambhavataḥ ..19.. tāvannishchayenānantagnānasukhasvabhāvo‘pi vyavahāreṇ sansārāvasthāyān karmaprachchhāditagnānasukhaḥ san pashchādindriyādhāreṇ kimapyalpagnānan sukhan cha pariṇamati . yadā punarnirvikalpasvasamvittibalen karmābhāvo bhavati tadā kṣhayopashamābhāvādindriyāṇi na santi svakīyātīndriyagnānan sukhan chānubhavati . tataḥ sthitan indriyābhāve‘pi svakīyānantagnānan sukhan chānubhavati . tadapi kasmāt . svabhāvasya parāpekṣhā nāstītyabhiprāyaḥ ..19.. athātīndriyatvādev kevalinaḥ sharīrādhārodbhūtan bhojanādisukhan kṣhudhādiduḥkhan cha nāstīti vichārayati — sokkhan vā puṇ dukkhan kevalaṇāṇissa ṇatthi sukhan vā punarduḥkhan vā kevalagnānino
anvayārtha : — [prakṣhīṇaghātikarmā ] jisake ghātikarma kṣhay ho chuke hain, [atīndriyaḥ jātaḥ ] jo atīndriy ho gayā hai, [anantavaravīryaḥ ] ananta jisakā uttam vīrya hai aur [adhikatejāḥ ] 1adhik jisakā (kevalagnān aur kevaladarshanarūp) tej hai [saḥ ] aisā vah (svayambhū ātmā) [gnānan saukhyan cha ] gnān aur sukharūp [pariṇamati ] pariṇaman karatā hai ..19..
ṭīkā : — shuddhopayogake sāmarthyase jisake ghātikarma kṣhayako prāpta hue hain, kṣhāyopashamik gnān -darshanake sāth asampr̥ukta (samparka rahit) honese jo atīndriy ho gayā hai, samasta antarāyakā kṣhay honese ananta jisakā uttam vīrya hai, samasta gnānāvaraṇ aur darshanāvaraṇakā pralay ho jānese adhik jisakā kevalagnān aur kevaladarshan nāmak tej hai — aisā yah (svayambhū) ātmā, samasta mohanīyake abhāvake kāraṇ atyant nirvikār shuddha chaitanya svabhāvavāle ātmākā (atyanta nirvikār shuddha chaitanya jisakā svabhāv hai aise ātmākā ) anubhav karatā huā svayamev svaparaprakāshakatā lakṣhaṇ gnān aur anākulatā lakṣhaṇ sukh hokar pariṇamit hotā hai . is prakār ātmākā, gnān aur ānanda svabhāv hī hai . aur svabhāv parase પ્ર. ૫
2anapekṣha honeke kāraṇ indriyoṅke binā bhī ātmāke gnān aur ānanda hotā hai .
1. adhik = utkr̥uṣhṭa; asādhāraṇ; atyanta . 2. anapekṣha = svatantra; udāsīn; apekṣhā rahit .