Pravachansar-Hindi (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 38.

< Previous Page   Next Page >


Page 65 of 513
PDF/HTML Page 98 of 546

 

kahānajainashāstramālā ]
gnānatattva -pragnāpan
65
athāsadbhūtaparyāyāṇān kathañchitsadbhūtatvan vidadhāti
je ṇev hi sañjāyā je khalu ṇaṭṭhā bhavīy pajjāyā .
te honti asabbhūdā pajjāyā ṇāṇapachchakkhā ..38..
ye naiv hi sañjātā ye khalu naṣhṭā bhūtvā paryāyāḥ .
te bhavanti asadbhūtāḥ paryāyā gnānapratyakṣhāḥ ..38..

shuddhajīvadravyādidravyajātīnāmiti vyavahitasambandhaḥ . kasmāt . visesado svakīyasvakīyapradesh- kālākāravisheṣhaiḥ saṅkaravyatikaraparihāreṇetyarthaḥ . kiñch ---yathā chhadmasthapuruṣhasyātītānāgataparyāyā manasi chintayataḥ pratisphu ranti, yathā cha chitrabhittau bāhubalibharatādivyatikrāntarūpāṇi shreṇikatīrthakarādi- bhāvirūpāṇi cha vartamānānīv pratyakṣheṇ dr̥ushyante tathā chitrabhittisthānīyakevalagnāne bhūtabhāvinashcha paryāyā yugapatpratyakṣheṇ dr̥ushyante, nāsti virodhaḥ . yathāyan kevalī bhagavān paradravyaparyāyān parichchhittimātreṇ

bhāvārtha :kevalagnān samasta dravyoṅkī tīnon kālakī paryāyoṅko yugapad jānatā hai . yahān̐ yah prashna ho sakatā hai ki gnān naṣhṭa aur anutpanna paryāyoṅko vartamān kālamen kaise jān sakatā hai ? usakā samādhān hai kijagatamen bhī dekhā jātā hai ki alpagna jīvakā gnān bhī naṣhṭa aur anutpanna vastuoṅkā chintavan kar sakatā hai, anumānake dvārā jān sakatā hai, tadākār ho sakatā hai; tab phi ra pūrṇa gnān naṣhṭa aur anutpanna paryāyoṅko kyon na jān sakegā ? gnānashakti hī aisī hai ki vah chitrapaṭakī bhān̐ti atīt aur anāgat paryāyoṅko bhī jān sakatī hai aur ālekhyatvashaktikī bhān̐ti, dravyoṅkī gneyatva shakti aisī hai ki unakī atīt aur anāgat paryāyen bhī gnānamen gneyarūp hotī haingnāt hotī hain

. isaprakār ātmākī adbhut gnānashakti aur

dravyoṅkī adbhut gneyatvashaktike kāraṇ kevalagnānamen samasta dravyoṅkī tīnoṅkālakī paryāyoṅkā ek hī samayamen bhāsit honā aviruddha hai ..37..

ab, avidyamān paryāyoṅkī (bhī) kathañchit (-kisī prakārase; kisī apekṣhāse) vidyamānatā batalāte hain :

anvayārtha :[ye paryāyāḥ ] jo paryāyen [hi ] vāstavamen [na ev sañjātāḥ ] utpanna nahīn huī hain, tathā [ye ] jo paryāyen [khalu ] vāstavamen [bhūtvā naṣhṭāḥ ] utpanna hokar naṣhṭa ho gaī hain, [te ] ve [asadbhūtāḥ paryāyāḥ ] avidyamān paryāyen [gnānapratyakṣhāḥ bhavanti ] gnān pratyakṣha hain ..38..

je paryayo aṇajāt chhe, valī janmīne pravinaṣhṭa je,
te sau asadbhūt paryayo paṇ gnānamān pratyakṣha chhe
.38.
pra. 9