tatkAlakalitavR^ittikamatItodarkakAlakalitavR^ittika.n chApyekapad ev samantato.api sakalamapyarthajAta.n, pR^ithaktvavR^ittasvalakShaNalakShmIkaTAkShitAnekaprakAravya.njitavaichitryamitaretaravirodh- dhApitAsamAnajAtIyatvoddAmitavaiShamya.n kShAyika.n j~nAna.n kil jAnIyAt; tasya hi kram- pravR^ittihetubhUtAnA.n kShayopashamAvasthAvasthitaj~nAnAvaraNIyakarmapudgalAnAmatyantAbhAvAttAtkAli- kamatAtkAlika.n vApyarthajAta.n tulyakAlamev prakAshet; sarvato vishuddhasya pratiniyat- deshavishuddherantaHplavanAt samantato.api prakAshet; sarvAvaraNakShayAddeshAvaraNakShayopashamasyAn- vasthAnAtsarvamapi prakAshet; sarvaprakAraj~nAnAvaraNIyakShayAdasarvaprakAraj~nAnAvaraNIyakShayopashamasya vilayanAdvichitramapi prakAshet; asamAnajAtIyaj~nAnAvaraNakShayAtsamAnajAtIyaj~nAnAvaraNIy- tadanantara.n sarvaparij~nAne sati ekaparij~nAna.n, ekaparij~nAne sati sarvaparij~nAnamityAdikathanarUpeN gAthApa~nchakaparyanta.n vyAkhyAna.n karoti . tadyathA --atra j~nAnaprapa~nchavyAkhyAna.n prakR^ita.n tAvattatprastutamanusR^itya punarapi kevalaj~nAna.n sarvaj~natven nirUpayati --ja.n yajj~nAna.n kartR^i jANadi jAnAti . kam . attha.n artha.n vichitra (-anek prakArake) aur viSham (mUrta, amUrta Adi asamAn jAtike) [sarva.n artha.n ] samasta padArtho.nko [jAnAti ] jAnatA hai [tat j~nAna.n ] us j~nAnako [kShAyika.n bhaNitam ] kShAyik kahA hai ..47..
TIkA : — kShAyik j~nAn vAstavame.n ek samayame.n hI sarvataH (sarva Atmapradesho.nse), vatarmAname.n vartate tathA bhUt -bhaviShyat kAlame.n vartate un samasta padArtho.nko jAnatA hai jiname.n huA hai aur jiname.n paraspar virodhase utpanna honevAlI asamAnajAtIyatAke kAraN vaiShamya pragaT huA hai . (isI bAtako yuktipUrvak samajhAte hai.n : — ) kram -pravR^ittike hetubhUt, kShayopasham- avasthAme.n rahanevAle j~nAnAvaraNIy karmapudgalo.nkA usake (kShAyik j~nAnake) atyanta abhAv honese vah tAtkAlik yA atAtkAlik padArtha -mAtrako samakAlame.n hI prakAshit karatA hai; (kShAyik j~nAn) sarvataH vishuddha honeke kAraN pratiniyat pradesho.nkI vishuddhi (sarvataH vishuddhi) ke bhItar DUb jAnese vah sarvataH (sarva Atmapradesho.nse) bhI prakAshit karatA hai; sarva AvaraNo.nkA kShay honese, desh -AvaraNakA kShayopasham na rahanese vah sabako bhI prakAshit karatA hai, sarvaprakAr j~nAnAvaraNake kShayake kAraN (-sarva prakArake padArtho.nko jAnanevAle j~nAnake AvaraName.n nimittabhUt karmake kShay honese) asarvaprakArake j~nAnAvaraNakA kShayopasham (-amuk hI prakArake padArtho.nko jAnanevAle j~nAnake AvaraName.n nimittabhUt karmo.nkA kShayopasham) vilayako prApta honese vah vichitra ko bhI (-anek prakArake padArtho.n ko bhI) prakAshit karatA hai; asamAnajAtIy -j~nAnAvaraNake
1pR^ithakarUpase vartate svalakShaNarUp lakShmIse Alokit anek prakAro.nke kAraN vaichitrya pragaT
1. dravyo.nke bhinna -bhinna vartanevAle nij -nij lakShaN un dravyo.nkI lakShmI -sampatti -shobhA hai.n .