kShAyika.n hi j~nAnamatishayAspadIbhUtaparamamAhAtmyam . yattu yugapadev sarvArthAnAlambya pravartate j~nAna.n taTTa.nkotkIrNanyAyAvasthitasamastavastuj~neyAkAratayAdhiropitanityatva.n pratipannasamasta- vyaktitvenAbhivyaktasvabhAvabhAsikShAyikabhAva.n traikAlyen nityamev viShamIkR^itA.n sakalAmapi sarvArthasa.nbhUtimanantajAtiprApitavaichitryA.n parichChindadakramasamAkrAntAnantadravyakShetrakAlabhAvatayA prakaTIkR^itAdbhutamAhAtmya.n sarvagatamev syAt ..51.. kR^itvA . aTThe paDuchcha j~neyArthAnAshritya . kasya . NANissa j~nAninaH AtmanaH . ta.n Nev havadi Nichcha.n utpattinimittabhUtapadArthavinAshe tasyApi vinAsh iti nitya.n na bhavati . Na khAiga.n j~nAnAvaraNIy- karmakShayopashamAdhInatvAt kShAyikamapi na bhavati . Nev savvagada.n yat ev pUrvoktaprakAreN parAdhInatven nitya.n na bhavati, kShayopashamAdhInatven kShAyika.n cha na bhavati, tat ev yugapatsamastadravyakShetrakAlabhAvAnA.n parij~nAnasAmarthyAbhAvAtsarvagata.n na bhavati . at etatsthita.n yadj~nAna.n krameNArthAn pratItya jAyate ten sarvaj~no na bhavati iti ..50.. ath yugapatparichChittirUpaj~nAnenaiv sarvaj~no bhavatItyAvedayati ---jANadi jAnAti . ki.n kartR^i . joNha.n jainaj~nAnam . katham . jugava.n yugapadekasamaye . aho hi NANassa mAhappa.n aho hi sphu Ta.n jainaj~nAnasya mAhAtmya.n pashyatAm . ki.n jAnAti . arthamityadhyAhAraH . katha.nbhUtam . tikkAlaNi- chchavisaya.n trikAlaviShaya.n trikAlagata.n nitya.n sarvakAlam . punarapi ki.nvishiShTam . sayala.n samastam . punarapi katha.nbhUtam . savvatthasa.nbhava.n sarvatra loke sa.nbhava.n samutpanna.n sthitam . punashcha ki.nrUpam . chitta.n nAnAjAtibheden vichitramiti . tathA hi --yugapatsakalagrAhakaj~nAnen sarvaj~no bhavatIti j~nAtvA ki.n kartavyam . jyotiShka-
TIkA : — vAstavame.n kShAyik j~nAnakA, sarvotkR^iShTatAkA sthAnabhUt param mAhAtmya hai; aur jo j~nAn ek sAth hI samasta padArtho.nkA avalamban lekar pravR^itti karatA hai vah j~nAn — apaneme.n samasta vastuo.nke j~neyAkAr 1Ta.nkotkIrNa – nyAyase sthit honese jisane nityatva prApta kiyA hai aur samasta vyaktiko prApta kar lenese jisane svabhAvaprakAshak kShAyikabhAv pragaT kiyA hai aisA — trikAlame.n sadA viSham rahanevAle (-asamAn jAtirUpase pariNamit honevAle) aur ananta prakAro.nke kAraN vichitratAko prApta sampUrNa sarva padArtho.nke samUhako jAnatA huA, akramase ananta dravya -kShetra -kAl -bhAvako prApta honese jisane adbhut mAhAtmya pragaT kiyA hai aisA sarvagat hI hai .
bhAvArtha : — akramase pravartamAn j~nAn ek j~neyase dUsareke prati nahI.n badalatA isaliye nitya hai, apanI samasta shaktiyo.nke pragaT ho jAnese kShAyik hai, aise akramik j~nAnavAlA puruSh hI sarvaj~na ho sakatA hai . sarvaj~nake is j~nAnakA koI param adbhut mAhAtmya hai ..51..
1. Ta.nkotkIrNa nyAy = pattharame.n TA.nkIse utkIrNa AkR^itikI bhA.Nti .