Pravachansar-Hindi (itrans transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 102 of 513
PDF/HTML Page 135 of 546

 

jAta.n svaya.n sama.nta.n j~nAnamanantArthavistR^ita.n vimalam .
rahita.n tvavagrahAdibhiH sukhamiti aikAntika.n bhaNitam ..59..

svaya.n jAtatvAt, samantatvAt, anantArthavistR^itatvAt, vimalatvAt, avagrahAdi- rahitatvAchcha pratyakSha.n j~nAna.n sukhamaikAntikamiti nishchIyate, anAkulatvaikalakShaNatvAtsaukhyasya . yato hi parato jAyamAna.n parAdhInatayA, asama.ntamitaradvArAvaraNen, katipayArthapravR^ittamitarArtha- bubhutsayA, samalamasamyagavabodhen, avagrahAdisahita.n kramakR^itArthagrahaNakheden parokSha.n j~nAnamatyanta- utpannam . ki.n kartR^i . NANa.n kevalaj~nAnam . katha.n jAtam . saya.n svayamev . punarapi ki.nvishiShTam . sama.nta.n paripUrNam . punarapi ki.nrUpam . aNa.ntatthavitthaDa.n anantArthavistIrNam . punaH kIdR^isham . vimala.n sa.nshayAdimal-

ab, isI pratyakShaj~nAnako pAramArthik sukharUp batalAte hai.n :

anvayArtha :[svaya.n jAta.n ] apane Ap hI utpanna [sama.nta.n ] sama.nt (sarva pradesho.nse jAnatA huA) [anantArthavistR^ita.n ] ananta padArtho.nme.n vistR^it [vimala.n ] vimal [tu ] aur [avagrahAdibhiH rahita.n ] avagrahAdise rahit[j~nAna.n ] aisA j~nAn [aikAntika.n sukha.n ] aikAntik sukh hai [iti bhaNita.n ] aisA (sarvaj~nadevane) kahA hai ..59..

TIkA :(1) ‘svaya.n utpanna’ honese, (2) ‘sama.nt’ honese, (3) ‘ananta -padArtho.nme.n vistR^it’ honese, (4) ‘vimal’ honese aur (5) ‘avagrahAdi rahit’ honese, pratyakShaj~nAn

(isI bAtako vistArapUrvak samajhAte hai.n :)

(1) ‘parake dvArA utpanna’ hotA huA parAdhInatAke kAraN (2) 3‘asama.nt’ honese 4itar dvAro.nke AvaraNake kAraN (3) ‘mAtra kuCh padArtho.nme.n pravartamAn’ hotA huA anya padArtho.nko jAnanekI ichChAke kAraN, (4) ‘samal’ honese asamyak avabodhake kAraN (karmamalayukta honese sa.nshay -vimoh -vibhram sahit jAnaneke kAraN), aur (5) ‘avagrahAdi sahit’ honese kramashaH honevAle 5padArthagrahaNake khedake kAraN (-in kAraNo.nko lekar), parokSha j~nAn atyanta

102pravachanasAr[ bhagavAnashrIku.ndaku.nd-

2aikAntik sukh hai yah nishchit hotA hai, kyo.nki ek mAtra anAkulatA hI sukhakA lakShaN hai .

1. samanta = chAro.n or -sarva bhAgo.nme.n vartamAn; sarva Atmapradesho.nse jAnatA huA; samasta; sampUrNa, akhaNDa .

2. aikAntik = paripUrNa; antim, akelA; sarvathA .

3. parokSha j~nAn kha.nDit hai arthAt vah amuk pradesho.nke dvArA hI jAnatA hai; jaise -varNa A.Nkh jitane pradesho.nke dvArA hI (indriyaj~nAnase) j~nAt hotA hai; anya dvAr banda hai.n .

4. itar = dUsare; anya; usake sivAyake .

5. padArthagrahaN arthAt padArthakA bodh ek hI sAth na hone par avagrah, IhA ityAdi kramapUrvak honese khed hotA hai .