Pravachansar-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 67.

< Previous Page   Next Page >


Page 115 of 513
PDF/HTML Page 148 of 546

 

background image
ekAnten hi dehaH sukha.n na dehinaH karoti svarge vA .
viShayavashen tu saukhya.n duHkha.n vA bhavati svayamAtmA ..66..
ayamatra siddhAnto yaddivyavaikriyikatve.api sharIra.n na khalu sukhAy kalpyetetIShTAnAm-
niShTAnA.n vA viShayANA.n vashen sukha.n vA duHkha.n vA svayamevAtmA syAt.h ..66..
athAtmanaH svayamev sukhapariNAmashaktiyogitvAdviShayANAmaki.nchitkaratva.n dyotayati
timiraharA jai diTThI jaNassa dIveN Natthi kAyavva.n .
tah sokkha.n sayamAdA visayA ki.n tattha kuvva.nti ..67..
punarachetanatvAtsukha.n na bhavatIti . ayamatrArthaHkarmAvR^itasa.nsArijIvAnA.n yadindriyasukha.n tatrApi jIv
upAdAnakAraNa.n, na cha dehaH . dehakarmarahitamuktAtmanA.n punaryadanantAtIndriyasukha.n tatra visheSheNAtmaiv
kAraNamiti ..65.. ath manuShyasharIra.n mA bhavatu, devasharIra.n divya.n tatkil sukhakAraNa.n bhaviShyatItyAsha~N.hkA.n
nirAkarotiega.nteN hi deho suha.n Na dehissa kuNadi ekAnten hi sphu Ta.n dehaH kartA sukha.n na karoti .
kasya . dehinaH sa.nsArijIvasya . kva . sagge vA AstA.n tAvanmanuShyANA.n manuShyadehaH sukha.n na karoti, svarge
kahAnajainashAstramAlA ]
j~nAnatattva -praj~nApan
115
anvayArtha :[ekAnten hi ] ekA.ntase arthAt niyamase [svarge vA ] svargame.n bhI
[dehaH ] sharIr [dehinaH ] sharIrI (-AtmAko) [sukha.n na karoti ] sukh nahI.n detA [viShayavashen
tu ]
parantu viShayo.nke vashase [saukhya.n duHkha.n vA ] sukh athavA duHkharUp [svaya.n AtmA bhavati ]
svaya.n AtmA hotA hai
..66..
TIkA :yahA.N yah siddhA.nt hai kibhale hI divya vaikriyik tA prApta ho tathApi
‘sharIr sukh nahI.n de sakatA’; isaliye, AtmA svaya.n hI iShTa athavA aniShTa viShayo.nke vashase sukh
athavA duHkharUp svaya.n hI hotA hai
.
bhAvArtha :sharIr sukh -duHkh nahI.n detA . devo.nkA uttam vaikriyik sharIr sukhakA
kAraN nahI.n hai aur nArakiyo.nkA sharIr duHkhakA kAraN nahI.n hai . AtmA svaya.n hI iShTa -aniShTa
viShayo.nke vash hokar sukh -duHkhakI kalpanArUpame.n pariNamit hotA hai ..66..
ab, AtmA svaya.n hI sukhapariNAmakI shaktivAlA honese viShayo.nkI aki.nchitkaratA
batalAte hai.n :
jo dR^iShTi prANInI timirahar, to kArya Che nahi dIpathI;
jyA.n jIv svaya.n sukh pariName, viShayo kare Che shu.n tahI.n ?
.67.