Pravachansar-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 72.

< Previous Page   Next Page >


Page 123 of 513
PDF/HTML Page 156 of 546

 

background image
indriyasukhabhAjaneShu hi pradhAnA divaukasaH . teShAmapi svAbhAvika.n na khalu sukhamasti,
pratyut teShA.n svAbhAvika.n duHkhamevAvalokyate, yataste pa.nchendriyAtmakasharIrapishAchapIDayA paravashA
bhR^iguprapAtasthAnIyAn manoj~naviShayAnabhipatanti
..71..
athaivamindriyasukhasya duHkhatAyA.n yuktyAvatAritAyAmindriyasukhasAdhanIbhUtapuNyanirvartak-
shubhopayogasya duHkhasAdhanIbhUtapApanirvartakAshubhopayogavisheShAdavisheShatvamavatArayati
NaraNArayatiriyasurA bhaja.nti jadi dehasa.nbhava.n dukkha.n .
kih so suho va asuho uvaogo havadi jIvANa.n ..72..
naranArakatiryaksurA bhajanti yadi dehasa.nbhava.n duHkham .
katha.n sa shubho vA.ashubh upayogo bhavati jIvAnAm ..72..
lobhasthAnIyasarpachatuShkaprasAritavadane dehasthAnIyamahAndhakUpe patitaH san kashchit puruShavisheShaH, sa.nsAr-
sthAnIyamahAraNye mithyAtvAdikumArge naShTaH san mR^ityusthAnIyahastibhayenAyuShkarmasthAnIye sATikavisheShe

shuklakR^iShNapakShasthAnIyashuklakR^iShNamUShakadvayaChedyamAnamUle vyAdhisthAnIyamadhumakShikAveShTite lagnastenaiv
1. bhR^iguprapAt = atya.nt duHkhase ghabarAkar AtmaghAt karaneke liye parvatake nirAdhAr uchcha shikharase giranA .
(bhR^igu = parvatakA nirAdhAr uchchasthAnshikhar; prapAt = giranA)
tirya.nch -nArak -sur -naro jo dehagat duHkh anubhave,
to jIvano upayog e shubh ne ashubh kaI rIt Che ?. 72
.
kahAnajainashAstramAlA ]
j~nAnatattva -praj~nApan
123
TIkA :indriyasukhake bhAjano.nme.n pradhAn dev hai.n; unake bhI vAstavame.n svAbhAvik sukh
nahI.n hai, ulaTA unake svAbhAvik duHkh hI dekhA jAtA hai; kyo.nki ve pa.nchendriyAtmak sharIrarUpI
pishAchakI pI.DAse paravash honese
1bhR^iguprapAtake samAn manoj~na viShayo.nkI or dau.n.Dte hai ..71..
isaprakAr yuktipUrvak indriyasukhako duHkharUp pragaT karake, ab indriyasukhake
sAdhanabhUt puNyako utpanna karanevAle shubhopayogakI, duHkhake sAdhanabhUt pApako utpanna karanevAle
ashubhopayogase avisheShatA pragaT karate hai.n :
anvayArtha :[naranArakatiryaksurAH ] manuShya, nArakI, tirya.nch aur dev (sabhI)
[yadi ] yadi [dehasa.nbhava.n ] dehotpanna [duHkha.n ] duHkhako [bhaja.nti ] anubhav karate hai.n, [jIvAnA.n ]
to jIvo.nkA [saH upayogaH ] vah (shuddhopayogase vilakShaN -ashuddha) upayog [shubhaH vA
ashubhaH ]
shubh aur ashubh
do prakArakA [katha.n bhavati ] kaise hai ? (arthAt nahI.n hai )..72..