yadi shubhopayogajanyasamudIrNapuNyasa.npadastridashAdayo.ashubhopayogajanyaparyAgatapAtakApado
vA nArakAdayashcha, ubhaye.api svAbhAvikasukhAbhAvAdavisheSheN pa.nchendriyAtmakasharIrapratyaya.n duHkh-
mevAnubhavanti, tataH paramArthataH shubhAshubhopayogayoH pR^ithaktvavyavasthA nAvatiShThate ..72..
ath shubhopayogajanya.n phalavatpuNya.n visheSheN dUShaNArthamabhyupagamyotthApayati —
kulisAuhachakkadharA suhovaogappagehi.n bhogehi.n .
dehAdINa.n viddhi.n kare.nti suhidA ivAbhiradA ..73..
hastinA hanyamAne sati viShayasukhasthAnIyamadhubindususvAden yathA sukha.n manyate, tathA sa.nsArasukham .
pUrvoktamokShasukha.n tu tadviparItamiti tAtparyam ..71.. ath pUrvoktaprakAreN shubhopayogasAdhyasyendriy-
sukhasya nishchayen duHkhatva.n j~nAtvA tatsAdhakashubhopayogasyApyashubhopayogen sah samAnatva.n
vyavasthApayati — NaraNArayatiriyasurA bhaja.nti jadi dehasa.nbhava.n dukkha.n sahajAtIndriyAmUrtasadAnandaikalakShaNa.n
vAstavasukhamalabhamAnAH santo naranArakatiryaksurA yadi chedavisheSheN pUrvoktaparamArthasukhAdvilakShaNa.n
pa~nchendriyAtmakasharIrotpanna.n nishchayanayen duHkhamev bhajante sevante, kih so suho va asuho uvaogo havadi
124pravachanasAr[ bhagavAnashrIku.ndaku.nd-
TIkA : — yadi shubhopayogajanya udayagat puNyakI sampattivAle devAdik (arthAt
shubhopayogajanya puNyake udayase prApta honevAlI R^iddhivAle dev ityAdi) aur ashubhopayogajanya
udayagat pApakI ApadAvAle nArakAdik — yah dono.n svAbhAvik sukhake abhAvake kAraN
avisheSharUpase (-binA antarake) pa.nchendriyAtmak sharIr sambandhI duHkhakA hI anubhav karate hai.n,
tab phi ra paramArthase shubh aur ashubh upayogakI pR^ithaktvavyavasthA nahI.n rahatI .
bhAvArtha : — shubhopayogajanya puNyake phalarUpame.n devAdikakI sampadAye.n milatI hai.n aur
ashubhopayogajanya pApake phalarUpame.n nArakAdik kI ApadAye.n milatI hai.n . kintu ve devAdik
tathA nArakAdik dono.n paramArthase duHkhI hI hai.n . isaprakAr dono.nkA phal samAn honese shubhopayog
aur ashubhopayog dono.n paramArthase samAn hI hai.n arthAt upayogame.n — ashuddhopayogame.n — shubh aur
ashubh nAmak bhed paramArthase ghaTit nahI.n hote ..72..
(jaise indriyasukhako duHkharUp aur shubhopayogako ashubhopayogake samAn batAyA hai
isIprakAr) ab, shubhopayogajanya phalavAlA jo puNya hai use visheShataH dUShaN deneke liye
(arthAt usame.n doSh dikhAneke liye) us puNyako (-usake astitvako) svIkAr karake
usakI (puNyakI) bAtakA kha.nDan karate hai.n : —
chakrI ane deve.ndra shubh -upayogamUlak bhogathI
puShTi kare dehAdinI, sukhI sam dIse abhirat rahI. 73.