evamasya tattvApratipattinimIlitasya, mohen vA rAgeN vA dveSheN vA pariNatasya, tR^iNapaTalAvachChannagartasa.ngatasya kareNukuTTanIgAtrAsaktasya pratidviradadarshanoddhatapravidhAvitasya cha sindhurasyev, bhavati nAm nAnAvidho bandhaH . tato.amI aniShTakAryakAriNo mumukShuNA moharAgadveShAH samyagnirmUlakASha.n kaShitvA kShapaNIyAH ..84.. moheN va rAgeN va doseN va pariNadassa jIvassa moharAgadveShapariNatasya mohAdirahitaparamAtmasvarUp- pariNatichyutasya bahirmukhajIvasya jAyadi viviho ba.ndho shuddhopayogalakShaNo bhAvamokShastadbalen jIv- pradeshakarmapradeshAnAmatyantavishleSho dravyamokShaH, ittha.nbhUtadravyabhAvamokShAdvilakShaNaH sarvaprakAropAdeyabhUtasvA- bhAvikasukhaviparItasya nArakAdiduHkhasya kAraNabhUto vividhabandho jAyate . tamhA te sa.nkhavaidavvA yato
ab, tIno.n prakArake mohako aniShTa kAryakA kAraN kahakar usakA (-tIn prakArake mohakA) kShay karaneko sUtra dvArA kahate hai.n : —
anvayArtha : — [mohen vA ] moharUp [rAgeN vA ] rAgarUp [dveSheN vA ] athavA dveSharUp [pariNatasya jIvasya] pariNamit jIvake [vividhaH ba.ndhaH ] vividh ba.ndh [jAyate ] hotA hai; [tasmAt ] isaliye [te ] ve (moh -rAg -dveSh) [sa.nkShapayitavyAH ] sampUrNatayA kShay karane yogya hai.n ..84..
TIkA : — isaprakAr tattva -apratipatti (-vastusvarUpake aj~nAn) se ba.nd hue, moh- rUp -rAgarUp yA dveSharUp pariNamit hote hue is jIvako — ghAsake Dherase Dha.Nke hue khaDDekA sa.ng karanevAle hAthIkI bhA.Nti, hathinIrUpI kuTTanIke sharIrame.n Asakta hAthIkI bhA.Nti aur virodhI hAthIko dekhakar, uttejit hokar (usakI or) dau.Dte hue hAthIkI bhA.Nti — vividh prakArakA ba.ndh hotA hai; isaliye mumukShu jIvako aniShTa kArya karanevAle is moh, rAg aur dveShakA yathAvat
re ! moharUp vA rAgarUp vA dveShapariNat jIvane vidhavidh thAye ba.ndh, tethI sarva te kShayayogya Che . 84.
144pravachanasAr[ bhagavAnashrIku.ndaku.nd-