niShpAdikA anvayashaktIH sa.nkrAmato dravyasyAsadbhAvanibaddha ev prAdurbhAvaH, hemavadev . tathA hi — yadA.ngadAdiparyAyA evAbhidhIyante, na hem, tadA.ngadAdiparyAyasamAnajIvitAbhiH kramapravR^ittAbhira.ngadAdiparyAyaniShpAdikAbhirvyatirekavyaktibhistAbhistAbhirhemasamAnajIvitA yaugapadyapravR^ittA hemaniShpAdikA anvayashaktiH sa.nkrAmato hemno.asadbhAvanibaddha ev prAdurbhAvaH . ath paryAyAbhidheyatAyAmapyasadutpattau paryAyaniShpAdikAstAstA vyatirekavyaktayo yaugapadyapravR^itti- mAsAdyAnvayashaktitvamApannAH paryAyAn dravIkuryuH, tathA.ngadAdiparyAyaniShpAdikAbhistAbhi- stAbhirvyatirekavyaktibhiryaugapadyapravR^ittimAsAdyAnvayashaktitvamApannAbhira.ngadAdiparyAyA api hemI- kriyeran . dravyAbhidheyatAyAmapi sadutpattau dravyaniShpAdikA anvayashaktayaH kramapravR^ittimAsAdya tattadvayatirekavyaktitvamApannA dravya.n paryAyIkuryuH, tathA hemaniShpAdikAbhiranvayashaktibhiH nAnantasukhAmR^itatR^ipto jAtaH, na chAnya iti, tadA sadbhAvanibaddha evotpAdaH . kasmAditi chet . puruShatvenAvinaShTatvAt . yadA tu paryAyanayavivakShA kriyate pUrva.n sarAgAvasthAyAH sakAshAdanyo.aya.n bharatasagararAmapANDavAdikevalipuruShANA.n sa.nbandhI niruparAgaparamAtmaparyAyaH sa ev na bhavati, tadA dravyako 1asadbhAvasa.nbaddha hI utpAd hai; suvarNakI hI bhA.Nti . vah isaprakAr jab bAjUba.ndhAdi paryAye.n hI kahI jAtI hai.n — suvarNa nahI.n, tab bAjUba.ndh ityAdi paryAy jitanI TikanevAlI, kramashaH pravartamAn, bAjUba.ndh ityAdi paryAyo.nkI utpAdak un -un vyatirek -vyaktiyo.nke dvArA, suvarNa jitanI TikanevAlI, yugapat pravartamAn, suvarNakI utpAdak anvayashaktiyo.nko prApta suvarNake asadbhAvayukta hI utpAd hai .
ab, paryAyo.nkI abhidheyatA (kathanI) ke samay bhI, asat -utpAdame.n paryAyo.nko utpanna karanevAlI ve -ve vyatirekavyaktiyA.N yugapat pravR^itti prApta karake anvayashaktipaneko prApta hotI huI paryAyo.nko dravya karatA hai (-paryAyo.nkI vivakShAke samay bhI vyatirekavyaktiyA.N anvayashaktirUp banatI huI paryAyo.nko dravyarUp karatI hai.n ); jaise bAjUba.ndh Adi paryAyo.nko utpanna karanevAlI ve- ve vyatirekavyaktiyA.N yugapat pravR^itti prApta karake anvayashaktipaneko prApta karatI huI bAjuba.ndh ityAdi paryAyo.nko suvarNa karatA hai tadnusAr . dravyakI abhidheyatAke samay bhI, sat -utpAdame.n dravyakI utpAdak anvayashaktiyA.N kramapravR^ittiko prApta karake us -us vyatirekavyaktitvako prApta hotI huI, dravyako paryAye.n (-paryAyarUp) karatI hai.n; jaise suvarNakI utpAdak anvayashaktiyA.N
218pravachanasAr[ bhagavAnashrIku.ndaku.nd-
1. asadbhAvasa.nba.nddha = anastitvake sAth sa.nba.ndhavAlA — sa.nkalit . [paryAyo.nkI vivakShAke samay
vyatirekavyaktiyo.nko mukhya aur anvayashaktiyo.nko gauN kiyA jAtA hai, isaliye dravyake asadbhAvasa.nbaddha
utpAd (asat -utpAd, avidyamAnakA utpAd) hai . ]